Nauka zawodu w systemie dualnym

Stolarz jest oficjalnie uznawanym zawodem wyuczonym w rozumieniu Ustawy o rzemiośle (niem. Handwerksordnung, w skrócie HwO).

Trzyletnia nauka w systemie dualnym jest realizowana wg przepisów ujednoliconych na terenie całych Niemiec i jest oferowana przez zakłady rzemieslnicze.

Tytuł zawodowy: Stolarz (niem. Tischler / Tischlerin)

Specjalnością stolarzy są wykończenia wnętrz i elementy wyposażenia z drewna. Stolarze wykonują szafy, meble do siedzenia, stoły, okna lub drzwi, ale także wyposażenie stoisk targowych lub sklepów – najczęściej w produkcji jednostkowej. Informują swoich klientów na temat różnych rozwiązań w zakresie wyposażenia wnętrz i doradzają im wykorzystując szkice lub projekty. Po otrzymaniu zlecenia wykonują prace z zakresy obróbki i przeroby drewna i materiałów drewnopochodnych przy użyciu różnorodnych technik, w tym maszyn sterowanych komputerowo. Przecinają, heblują, szlifują, nakładają okleiny i uszlachetniają powierzchnię drewna. Poszczególne części łączą ze sobą w gotowe produkty posługując się technikami skręcania lub klejenia. Na miejscu budowy osadzają okna i drzwi, montują schody, w pomieszczeniach mieszkalnych i biurowych układają parkiety i montują meble do zabudowy, przepierzenia i okładziny ścian. Na zakończenie sprawdzają wykonaną pracę i przekazują ją klientowi. Poza tym zajmują się także naprawami uszkodzonych mebli lub przygotowywanie wzorców.

Źródło: Portal BERUFENET

Niemiecki zawód stolarz (niem. Tischler/-in) jest częściowo porównywalny z następującymi polskimi zawodami:

• Stolarz, poziom kształcenia - Szkoła branżowa I stopnia
• Technik technologii drewna, poziom kształcenia - Szkoła branżowa II stopnia

Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania” oraz „Wymiar godzin”.

W systemie dualnym placówką szkoleniową jest przede wszystkim zakład pracy. Dodatkowo istnieje obowiązek uczęszczania do szkoły zawodowej (szkoły zawodowe w Brandenburgii nazywane są "Oberstufenzentren" czyli "Zespoły szkół ponadpodstawowych"). Zakład pracy w którym ma być zatrudniony uczeń informuje go, w której szkole w regionie jest prowadzona nauka jego zawodu.

Zasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz) lub Ustawie o rzemiośle (niem. Handwerksordnung), nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego.

Zakłady szkolące zatrudniają przeważnie kandydatów do nauki tego zawodu legitymujących się niższym (ukończenie Hauptschule) lub średnim poziomem wykształcenia wg klasyfikacji niemieckiej.

Nauka zawodu trwa 3 lata.

Uczniowie mogą zostać dopuszczeni do egzaminu końcowego przed upływem okresu nauki zawodu w zakładzie pracy i szkole zawodowej, jeżeli jest to uzasadnione ich wynikami w nauce. Okres skrócenia wynosi w takich przypadkach najczęściej 6 miesięcy.

Podczas pierwszych 18-tu miesięcy nauki zawodu uczniowie uczą się w zakładzie szkolącym przykładowo:

• na co należy zwracać uwagę podczas posługiwania się systemami informatycznymi i komunikacyjnymi,
• czego należy przestrzegać podczas wykonywania szkiców, planów i rysunków,
• w jaki sposób odczytuje się dokumentacje techniczne i jak ustala się zapotrzebowanie na materiał,
• w jaki sposób organizuje się i zabezpiecza miejsce pracy, np. podczas montażu u klienta,
• jakie istnieją rodzaje drewna i materiałów drewnopochodnych oraz jak obrabia się je ręcznie lub maszynowo,
• w jaki sposób obsługuje się, reguluje i konserwuje narzędzia ręczne i mechaniczne,
• w jaki sposób przycina się drewno i materiały drewnopochodne, jak wykonuje się pojedyncze elementy zgodnie z wymiarami i jak montuje się okucia łączące,
• w jaki sposób wykonuje się ramy, korpusy i stelaże,
• w jaki sposób wstępnie obrabia się i przygotowuje powierzchnie, np. przez szlifowanie,
• w jaki sposób korzystać z instrukcji konserwacji i obsługi,
• w jaki sposób pracować z uwzględnieniem interesów klienta,
• na czym polegają kontrole pośrednie i końcowe.

Podczas drugich 18-tu miesięcy nauki uczniom przekazywane są m.in. następujące umiejętności:

• w jaki sposób wykonuje się ramy i stelaże, montuje ze sobą poszczególne części składowe oraz kompletuje się wyroby (np. drzwi, okna, schody, meble) uzupełniając je o części ze szkła, metalu lub tworzyw sztucznych,
• w jaki sposób ustawia się i obsługuje maszyny sterowane pneumatycznie, hydrauliczne, elektrycznie i elektronicznie oraz maszyny programowalne,
• jakie istnieją możliwości uszlachetniania powierzchni (np. bejcowanie, farbowanie) oraz jak przeprowadzać zabiegi zabezpieczające drewno,
• w jaki sposób przygotowuje się wyroby do transportu, co jest ważne podczas montażu (i demontażu) u klienta, jak montuje się warstwy izolacyjne, sprzęt elektryczny i armatury oraz jak przekazuje się wykonane prace klientom,
• czego należy przestrzegać podczas udzielania porad klientowi oraz w jaki sposób postępować w przypadkach reklamacji,
• w jaki sposób prezentować projekty klientom, jak wykonywać modele oraz jak sprawdzać ich techniczną wykonalność,
• w jaki sposób pracować ze specjalistycznym oprogramowaniem komputerowym,
• na czym polegają roboty konserwacyjne,
• w jaki sposób uzgadnia się roboty z przedstawicielami innych specjalności.

Źródło: Portal BERUFENET

Przegląd obszarów tematycznych z pensum godzinowym podczas trzyletniej nauki zawodu:

1. Wytwarzanie prostych produktów z drewna: 80 h
2. Wytwarzanie złożonych produktów z drewna i materiałów drewnopochodnych: 80 h
3. Wytwarzanie produktów z różnych materiałów: 80 h
4. Produkcja małych mebli: 80 h
5. Wytwarzanie mebli w produkcji jednostkowej: 80 h
6. Produkcja mebli systemowych: 60 h
7. Wytwarzanie i montaż mebli do zabudowy: 60 h
8. Wytwarzanie i montaż elementów odgraniczających przestrzeń w wykończeniach wnętrz: 80 h
9. Wytwarzanie i montaż elementów budowlanych do wykończenia wnętrz: 60 h
10. Wytwarzanie i montaż elementów budowlanych do wykończenia bryły budynku: 100 h
11. Wytwarzanie i konserwacja produktów z drewna: 40 h
12. Realizacja konkretnego zlecenia na roboty stolarskie: 80 h

Łącznie: 880 h

Podczas nauki tego zawodu w systemie dualnym uczniowie odbywają zajęcia praktyczne w zakładzie szkolącym i teoretyczne w szkole zawodowej.

Częśćpraktyczna zajmuje z reguły ok. 80% całego okresu naukizawodu.

Nauka zawodu w szkolącym zakładzie pracy jest dla ucznia bezpłatna. W związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą jednakże powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. literatury fachowej), koszty dojazdów lub, w niektórych przypadkach, zakwaterowania poza miejscem zamieszkania ucznia.

Wynagrodzenie za okres nauki zawodu

Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej branży i terytorialnego zasięgu obowiązywania odpowiedniego układu taryfowego.

Również miasto / region mają decydujący wpływ na wysokość wynagrodzenia w okresie nauki zawodu. Nadal istnieją również różnice między Niemcami Wschodnimi i Zachodnimi.

Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Uczniowie zawodu mogą otrzymywać około 570 do 800 Euro wynagrodzenia miesięcznego.

Źródło:

(niem. Datenbank Ausbildungsvergütungen, w skrócie DAV) Federalnego Instytutu Kształcenia Zawodowego (niem. Bundesinstitut für Berufsbildung, w skrócie BIBB)

Zarobki są w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.

Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne.

Dlatego najlepszym sposobem sprawdzenia aktualnych wynagrodzeń regionalnych są następujące strony internetowe: ...

www.gehalt.de

www.gehaltsvergleich.com

www.nettolohn.de

Informacje na temat uregulowań taryfowych można uzyskać np. w Przemysłowym Związku Zawodowym Branży Budowlanej, Rolnej i Ochrony Środowiska (IG Bauen-Agrar-Umwelt).

Formy kształcenia ustawicznego mogą być pomocne w pozostawaniu na bieżąco ze sprawami zawodowymi, w zdobywaniu specjalizacji, osiąganiu awansu zawodowego lub podejmowaniu samodzielnej działalności gospodarczej.

Kursy kwalifikacyjne:

• Nauka o drewnie, materiały drewniane
• Obróbka i przetwarzanie drewna
• Ochrona drewna
• Budowa mebli
• Budowa schodów – specjalistyczne doskonalenie zawodowe
• Produkcja okien i drzwi – specjalistyczne doskonalenie zawodowe
• Materiały historyczne i techniki restauracyjne w rzemiośle stolarskim
• Wykorzystanie techniki komputerowej w technologii drewna i tworzyw sztucznych
• Bezpieczeństwo i higiena pracy, technika BHP, zapobieganie wypadkom
• Kształcenie ustawiczne i doskonalenie zawodowe wg standardów organizacji REFA
• Zapewnienie jakości, zarządzanie jakością

Kształcenie ustawiczne umożliwiające awans zawodowy:

- Mistrzowie:

• Mistrz stolarstwa

- Technicy:

• Technik z egzaminem państwowym w specjalności technologia drewna (bez podziału na kierunki)
• Technik z egzaminem państwowym w specjalności technika ochrony zabytków i renowacji budownictwa dawnego
• Technik z egzaminem państwowym w specjalności technika budowlana, kierunek: roboty wykończeniowe

- Starsi specjaliści, specjaliści – ekonomiści, wykwalifikowani handlowcy różnych specjalności:

• Specjalista – ekonomista branży drzewnej (szkoła zawodowa)
• Wykwalifikowany handlowiec w branży rzemieślniczej

- Inne możliwości kształcenia ustawicznego zapewniające awans zawodowy:

• Stolarz – specjalista robót restauratorskich
• Kierownik robót specjalistycznych w rzemiośle stolarskim (z egzaminem wewnętrznym)
• Planista robót specjalistycznych w rzemiośle stolarskim (z egzaminem wewnętrznym)
• Doradca klienta w rzemiośle stolarskim (z egzaminem wewnętrznym)
• Nauczyciel zawodów objętych systemem dualnym (kształcenie ustawiczne)

Kierunki studiów (wybrane):

• Technologia drewna (licencjat)
• Architektura wnętrz (licencjat)
• Konserwacja i restauracja (licencjat)

Różnorodne formy kształcenia ustawicznego, zapewniającego awans zawodowy oraz liczne seminaria oferuje również IHK-Projektgesellschaft mbH Ostbrandenburg www.ihk-projekt.de.

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Strona internetowa Federalnego Zrzeszenia Stolarzy (Tischler Schreiner Bundesverband):

http://www.tischler-schreiner.de

Portal stolarski:

http://www.tischler.de

Strona poświęcona budownictwu z drewna:

http://www.bauenmitholz.de

Strona internetowa Wyższej Szkoły Zrównoważonego Rozwoju w Eberswalde (kierunek: technologia drewna):

http://www.hnee.de/de/Fachbereiche/Holztechnik

Niezależny portal budowlany – Baulinks.de:

http://www.baulinks.de

Portal stolarski Woodworker:

http://www.woodworker.de

Forum stolarskie:

http://www.netzwerkholzforum.de

Portal stolarski:

http://www.holzwerken.net

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Niemiecka giełda miejsc pracy dla zawodów rzemieślniczych i technicznych:

http://www.handwerkerstellen.de

Giełda miejsc pracy i nauki zawodu Federalnej Agencji d.s. Pracy z podziałem na branże i regiony:

www.jobboerse.arbeitsagentur.de

Ogólna giełda miejsc pracy z podziałem na branże:

http://www.jobpilot.de

Ogólna giełda miejsc pracy z wyszukiwarką wg regionów:

http://www.jobsuche.de

Giełda miejsc pracy z podziałem na branże i regiony:

http://www.jobrobot.de

Duża giełda miejsc pracy. Orientację w dużej liczbie ofert ułatwiają filtry regionalne i branżowe. Poza tym możliwe jest wyszukiwanie fragmentów tekstu i otrzymywanie interesujących ofert pracy dzięki usłudze „Jobagent":

http://www.stepstone.de