W przypadku zawodu elektryk przemysłowy ze specjalnością urządzenia przemysłowe stosowaną formą kształcenia jest nauka zawodu w systemie dualnym, którą realizuje się równolegle w zakładzie pracy i szkole zawodowej.
Nauka tego zawodu odbywa się w przedsiębiorstwach przemysłowych. Specjalizacja w dziedzinie urządzenia przemysłowe następuje w pierwszym roku nauki.
Osoby niepełnosprawne mają ponadto możliwość odbycia nauki tego zawodu w jednym z zakładów kształcenia zawodowego [Berufsbildungswerk] lub w innej jednostce rehabilitacji zawodowej. Informacje na ten temat można uzyskać w zespole doradczym dla osób niepełnosprawnych odpowiedniej terytorialnie Agencji d.s. Pracy. Bliższe informacje na temat nauki tego zawodu w ramach systemu rehabilitacji zawodowej znajdziesz tutaj.
Elektrycy przemysłowi ze specjalnością urządzenia przemysłowe są specjalistami elektrotechniki w rozumieniu niemieckich przepisów na temat zapobiegania wypadkom przy pracy. Zajmują się przygotowaniem, montażem i łączeniem komponentów mechanicznych i elektrycznych środków produkcji. Poza tym zajmują się oni instalacją, eksploatacją i konserwacją systemów i urządzeń elektrycznych.
Elektrycy przemysłowi ze specjalnością urządzenia przemysłowe realizują również zadania w ramach systemu zapewnienia jakości. Analizują i kontrolują systemy elektryczne i ich funkcjonowanie, przeprowadzają kontrole bezpieczeństwa urządzeń i systemów elektrycznych, prowadza dokumentację danych produkcyjnych w uzgodnieniu z osobami odpowiedzialnymi za prace poprzedzające i następujące po wykonywanych przez nich czynnościach. Uwzględniają przy tym aspekty ekonomiczne oraz przepisy związane z ochroną środowiska oraz BHP.
Co to za zawód?
Elektrycy przemysłowi ze specjalnością urządzenia przemysłowe zajmują się montażem i podłączaniem elektrycznych środków produkcji. Dokonują pomiarów i analiz systemów elektrycznych i oceniają stopień ich bezpieczeństwa. Ponadto zajmują się utrzymaniem i konserwacją urządzeń i systemów elektrycznych.
Montaż i sprawdzenie urządzeń
W czasie wykonywania tych prac elektrycy układają przewody, przygotowują złącza, montują przełączniki oraz instalują układy napędowe. Instalują, konfigurują, programują i testują układy sterowania dla systemów zautomatyzowanych. W końcowym etapie instalują układy zabezpieczające i wszystkie systemy służące do nadzorowania pracy urządzeń oraz dokonują ich starannego sprawdzenia. W celu zapewnienia własnego bezpieczeństwa w czasie wykonywania niektórych prac korzystają z odzieży ochronnej.
W przypadku wykonywania prac przez firmy zewnętrzne, elektrycy przemysłowi ze specjalnością urządzenia przemysłowe nadzorują ich pracę pod kątem elektrotechnicznym i biorą udział w odbiorze urządzeń. Dokonują rozruchu urządzeń i zapoznają przyszłych użytkowników z ich obsługą.
Konserwacja i utrzymanie
W przypadku wystąpienia zakłóceń w pracy urządzeń produkcyjnych elektrycy przemysłowi ze specjalnością urządzenia przemysłowe przystępują do zlokalizowania błędu. Czasem potrzebny jest w takich przypadkach „zmysł detektywistyczny”. Trzeba przeczytać, częściowo dostępne tylko w języku angielskim, dane producenta, przeprowadzić testy i pomiary. Następnym krokiem jest podjęcie natychmiastowych działań, stwierdzenie i przeanalizowanie przyczyn oraz usunięcie zakłóceń. Jako że zatrzymanie urządzeń w zakładzie może spowodować wysokie koszty, elektrycy przemysłowi ze specjalnością urządzenia przemysłowe dbają o zminimalizowanie przestojów przeprowadzając regularnie prace konserwacyjne. Sprawdzają przy tym również systemy zabezpieczeń elektrycznych. Udzielają porad zleceniodawcy, w razie potrzeby zwracają jego uwagę na nowe rozwiązania techniczne i możliwości udoskonalenia posiadanych urządzeń oraz udzielają informacji na temat kosztów, których należy w związku z tym oczekiwać. Po uzgodnieniach planują ewentualne przeróbki, odczytują i rysują schematy połączeń, obliczają ilość i parametry elektryczne niezbędnych części. Prowadza dokumentację wykonywanych czynności, np. w postaci protokołów kontrolnych.
Elektrycy przemysłowi ze specjalnością urządzenia przemysłowe mają następujące zadania:
- Instalacja i konfiguracja systemów IT:
· dobór i instalacja komponentów hard- i software,
· włączanie systemów IT do sieci,
· kontrola poprawności działania.
- Instalacja i rozruch urządzeń elektrycznych:
· dobór odpowiednich środków transportu, dźwignic i wciągarek oraz transport części lub całych urządzeń,
· sprawdzenie miejsca montażu urządzeń oraz zaplanowanie systemu mocowania i zakotwienia,
· ustawianie rusztowań i podestów montażowych,
· ustawianie, mocowanie i montaż maszyn, urządzeń i części urządzeń,
· montaż i okablowanie przyrządów rozdzielczych, urządzeń sterujących, regulujących i pomiarowych,
· zakładanie obudów i izolacji,
· podłączanie i regulacja ustawień maszyn i urządzeń,
· montaż i sprawdzenie układów zabezpieczających i systemów sygnalizacji,
· sporządzanie protokołów instalacji i rozruchu oraz przekazywanie urządzeń do użytkowania.
-Utrzymanie i konserwacja urządzeń elektrycznych:
· wymiana zużytych części,
· kontrola i korekta ustawień,
· sprawdzanie i korekta ustawień układów zabezpieczających,
· prowadzenie dokumentacji wykonywanych czynności.
Niemiecki zawód Elektryk przemysłowy, specjalność: urządzenia przemysłowe (DE) (nazwa niemiecka: Industrieelektriker/in Betriebstechnik (DE)) jest częściowo porównywalny z polskimi zawodami:
- elektronik, poziom kształcenia – trzyletnia szkoła branżowa I stopnia
- Technik - Elektronik, poziom kształcenia – dwuletnia szkoła branżowa II stopnia
Ponadto, te zawody są oferowane w technikum zawodowym.
W przeciwieństwie do Polski, w niemieckim systemie szkolnictwa zawodowego występuje podział na specjalności w obrębie zawodów elektronicznych.
Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania” oraz „Wymiar godzin”.
W systemie dualnym placówką szkoleniową jest przede wszystkim zakład pracy. Dodatkowo istnieje obowiązek uczęszczania do szkoły zawodowej (szkoły zawodowe w Brandenburgii nazywane są "Oberstufenzentren" czyli "Zespoły szkół ponadpodstawowych"). Zakład pracy w którym ma być zatrudniony uczeń informuje go, w której szkole w regionie jest prowadzona nauka jego zawodu.
Konrad-Wachsmann OberstufenzentrumZasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym [Berufsbildungsgesetz] lub Ustawie o rzemiośle [Handwerksordnung], nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego.
Przedsiębiorstwa zatrudniają przeważnie kandydatów do nauki zawodu elektryk przemysłowy ze specjalizacją urządzenia przemysłowe legitymujących się ukończeniem Hauptschule lub posiadaniem średniego poziomu wykształcenia wg klasyfikacji niemieckiej (odpowiadającego ukończeniu np. Realschule).
Nauka zawodu trwa 2 lata.
Po spełnieniu określonych warunków możliwe jest skrócenie okresu nauki zawodu.
W pierwszym roku nauki zawodu w przedsiębiorstwie uczniowie uczą się przykładowo:
- w jaki sposób dokonuje się montażu i demontażu części i podzespołów,
- w jaki sposób dokonuje się pomiarów, oceny i obliczeń wielkości elektrycznych,
- na co należy zwracać uwagę podczas analizowania zleceń,
- w jaki sposób można sprawdzić i ocenić działanie zabezpieczeń elektrycznych,
- w jaki sposób montuje się, okablowuje i oznakowuje przyrządy rozdzielcze,
- w jaki sposób włącza się systemy IT do sieci.
W trakcie drugiegorokunaukiuczniom przekazuje się m.in. wiedzę na następujące tematy:
- jakie zagrożenia wynikają z eksploatacji elektrycznych urządzeń i środków produkcji, w jaki sposób dokonywać ich oceny oraz jak zapewnić bezpieczeństwo użytkowania dzięki zastosowaniu zabezpieczeń elektrycznych,
- w jaki sposób dokonuje się oceny istniejących urządzeń techniki przemysłowej,
- w jaki sposób ustawia się, zamocowuje i dokonuje przyłączenia na miejscu montażu maszyn, urządzeń, układów napędowych i innych środków produkcji,
- w jaki sposób sprawdza się i ocenia funkcjonowanie układów sterowania i regulacji,
- w jaki sposób sprawdza się systemy wyłączenia awaryjnego i systemy sygnalizacyjne,
- w jaki sposób przeprowadza się konserwację urządzeń i systemów zgodnie z planami utrzymania i konserwacji oraz jak wymieniać zużyte części w ramach prewencyjnego utrzymania bieżącego,
- w jaki sposób zaplanować i udokumentować zmiany.
Podczas całego okresu nauki zawodu uczniom przekazuje się informacje z następujących zakresów:
- jakie wzajemne prawa i obowiązki wynikają z umowy o naukę zawodu,
- w jaki sposób zorganizowane jest przedsiębiorstwo, w którym odbywają naukę zawodu oraz w jaki sposób funkcjonuje zaopatrzenie, produkcja, sprzedaż i administracja,
- w jaki sposób stosowane są przepisy prawa pracy oraz układy taryfowe,
- w jaki sposób przestrzegać przepisy związane z ochroną środowiska oraz przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
- w jaki sposób realizowana jest komunikacja na terenie zakładu,
- w jaki sposób planowana i organizowana jest praca oraz jak oceniane są jej efekty.
W pierwszym roku nauki (zalecany wymiar godzin):
- Analiza i kontrola funkcjonowania systemów elektrotechnicznych (80)
- Planowanie i wykonawstwo instalacji elektrycznych (80)
- Analiza i dostosowywanie systemów sterowania (80)
- Udostępnianie technicznych systemów informatycznych (80)
W drugim roku nauki (zalecany wymiar godzin):
- Zapewnienie zasilania w energię elektryczną i bezpieczeństwa środków produkcji (80)
- Analiza i kontrola urządzeń i podzespołów w systemach przemysłowych (60)
- Programowanie i wykonawstwo układów sterowania dla systemów przemysłowych (80)
- Wybór i integracja układów napędowych (60)
Zajęcia w szkole zawodowej odbywają się raz do dwóch razy w tygodniu. Można więc założyć, że wymiar godzinowy zajęć praktycznych podczas nauki zawodu wynosi 2400 godzin.
Nauka zawodu w zakładzie pracy jest dla ucznia bezpłatna, jednakże w związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. literatury fachowej), koszty dojazdów lub zakwaterowania poza miejscem zamieszkania.
Wynagrodzenie za okres nauki zawodu
Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej
Również miasto / region mają decydujący wpływ na wysokość wynagrodzenia w okresie nauki zawodu. Nadal istnieją również różnice między Niemcami Wschodnimi i Zachodnimi.
Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.
Uczniowie zawodu mogą otrzymywać około 950 do 1200 Euro wynagrodzenia miesięcznego.
Źródło:
(niem. Datenbank Ausbildungsvergütungen, w skrócie DAV) Federalnego Instytutu Kształcenia Zawodowego (niem. Bundesinstitut für Berufsbildung, w skrócie BIBB)
Zarobki
Przedstawione poniżej dane są danymi orientacyjnymi, mającymi na celu przedstawienie rozpiętości wysokości wynagrodzeń i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.
Zarobki są w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.
Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne.
W zależności od regionu i branży występują duże różnice w dochodach.
Dlatego najlepszym sposobem sprawdzenia aktualnych wynagrodzeń regionalnych są następujące strony internetowe: ...
Dla elektryków przemysłowych mogą obowiązywać różne układy taryfowe. Decyduje o tym branża, w której pracują. W grę mogą wchodzić przykładowo układy taryfowe dla przemysłu gumowego lub dla przemysłu metalowego i elektrotechnicznego.
Z reguły obowiązuje aktualny układ taryfowy, który został zawarty na czas określony pomiędzy odpowiednimi zrzeszeniami pracodawców i Przemysłowym Związkiem Zawodowym Branży Metalowej [IG Metall] w danym kraju związkowym. Bank danych na temat obowiązujących układów taryfowych znajdziesz tutaj.
Zdobywanie kwalifikacji i specjalizacja
Spektrum tematyczne możliwości adaptacji zawodowej jest szerokie i sięga od techniki pomiarów, sterowania i regulacji poprzez technikę elektroinstalacyjną, aż po mechatronikę. Elektrycy przemysłowi, którzy chcieliby się wyspecjalizować, również znajdą odpowiednie oferty w takich dziedzinach, jak np. kontrola jakości i obsługa klienta.
Awans zawodowy
Osoby, które postawiły sobie za cel rozwój zawodowy, mogą również skorzystać z palety ofert kształcenia ustawicznego umożliwiających awans zawodowy. Logiczną drogą rozwoju zawodowego jest poszerzenie kwalifikacji np. przez podjęcie nauki zawodu elektronik urządzeń przemysłowych. W przypadku zaliczony może zostać dotychczasowy okres nauki zawodu. Kolejnym krokiem może być również kształcenie ustawiczne w kierunkach: mistrz w specjalności przemysł elektrotechniczny, technik z egzaminem państwowym w specjalności elektrotechnika, dział technika automatyzacji lub specjalista do spraw technicznych.
Studia wyższe
Elektrycy przemysłowi ze specjalnością urządzenia przemysłowe, którzy legitymują się stopniem wykształcenia upoważniającym do podjęcia nauki na uczelniach wyższych, mogą podjąć studia i uzyskać np. tytuł licencjata na kierunku elektrotechnika.
Po spełnieniu określonych warunków, możliwe jest również podjęcie studiów bez wcześniejszego ukończenia odpowiedniego stopnia wykształcenia.
Wskazówka
Dla szczególnie uzdolnionych młodych fachowców istnieje możliwość otrzymania stypendium. Wsparcie finansowe można uzyskać na okres korzystania z form kształcenia ustawicznego w ramach adaptacji zawodowej lub rozwoju zawodowego oraz pierwszych studiów wyższych.
Informacje na temat kursów kwalifikacyjnych w ramach adaptacji zawodowej można znaleźć w banku danych KURSNET.
Możliwości rozszerzenia wykształcenia w systemie dualnym:
- elektronik ze specjalnością urządzenia przemysłowe,
- elektronik ze specjalnością technika automatyzacji (w przemyśle),
- elektronik ze specjalnością infrastruktura techniczna budynków i obiektów przemysłowych,
- elektronik ze specjalnością systemy techniki lotniczej,
- informatyk systemowy,
- elektronik ze specjalnością maszyny i układy napędowe.
Przegląd ofert kształcenia ustawicznego zapewniających awans zawodowy oraz możliwych kierunków studiów można znaleźć w banku danych KURSNET.
Informacje na temat ofert kształcenia ustawicznego można znaleźć również pod adresem www.ihk-projekt.de.
Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:
Aktualne miejsca nauki zawodu w Brandenburgii Wschodniej:
Portal informacyjny na temat zawodów z branży przemysłu metalowego i elektrotechnicznego wydawany przez Zrzeszenie Stowarzyszeń Pracodawców Przemysłu Metalowego i Elektrotechnicznego [Gesamtverband der Arbeitgeberverbände der Metall- und Elektro-Industrie e.V.]:
Strona internetowa poświęcona elektronice, technice komputerowej, technice informatycznej i sieciowej, przeznaczona dla uczniów i studentów:
Strona Centralnego Zrzeszenia Przemysłu Elektrotechnicznego i Elektronicznego [ZVEI – Zentralverband Elektrotechnik- und Elektronikindustrie e.V.] – Dział Automatyka:
www.zvei.org
Strona Stowarzyszenia Elektrotechniki, Elektroniki i Technik Informatycznych [VDE – Verband der Elektrotechnik Elektronik Informationstechnik e.V.]:
Strona Zrzeszenia Stowarzyszeń Pracodawców Przemysłu Metalowego i Elektrotechnicznego [Gesamtverband der Arbeitgeberverbände der Metall- und Elektro-Industrie e.V.]:
Specjalistyczny portal z licznymi informacjami z branży budowy:
Informacje o nauce zawodów z branży metalowej i elektrotechnicznej:
Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:
Prywatny portal internetowy poświęcony możliwościom kariery zawodowej:
Giełda miejsc pracy i nauki zawodu Federalnej Agencji d.s. Pracy:
www.joboerse.arbeitsagentur.de
Oferty pracy dla fachowców i kadr kierowniczych:
www.jobscout24.de
Specjalistyczny portal branży budowy maszyn z obszerną giełdą pracy:
www.maschinenbau.de/maschinenbau-jobs-kategorien.aspx
Giełda pracy dla zawodów branży elektrycznej i elektronicznej. Oferty obejmują zawody od technika serwisanta, po programistów zajmujących się oprogramowaniem pojedynczych urządzeń i całych systemów:
Elektronikbranche.de
We współpracy z serwisem Jobware czasopismo „Fachmagazin für Elektronik“ prowadzi na swojej stronie internetowej giełdę pracy dla fachowców z branży elektronicznej i informatycznej:
channel-e
Szeroka oferta, zwłaszcza jeśli chodzi o zawody techniczne:
