Nauka zawodu w systemie dualnym

W przypadku zawodu wykwalifikowany pracownik personelu weterynaryjnego (niem. tiermedizinische/-r Fachangestellte/-r) stosowaną formą kształcenia jest nauka zawodu w systemie dualnym, którą realizuje się równolegle w zakładzie pracy i szkole zawodowej.

Nauka tego zawodu jest realizowana bez podziału na kierunki lub specjalności, a jej praktyczna część odbywa się w firmach prowadzących działalność na zasadach wolnego zawodu.

Wykwalifikowani pracownicy personelu weterynaryjnego asystują lekarzom weterynarii podczas leczenia i zabiegów chirurgicznych. Opiekują się zwierzętami przed, podczas i po zabiegach, wykonują zdjęcia rentgenowskie i prace laboratoryjne oraz zajmują się zwierzętami leczonymi stacjonarnie. Udzielają hodowcom zwierząt porad na temat prawidłowego chowu, zapobiegania chorobom i możliwości rehabilitacji. Ponadto troszczą się o zachowanie higieny na terenie praktyki, administrują zasobami leków weterynaryjnych i są w stanie udzielić pierwszej pomocy w nagłych wypadkach.

Do ich zadań należą również prace administracyjne oraz organizacja procedur na terenie praktyki: ustalają terminy, przyjmują hodowców i ich zwierzęta, dokumentują czynności wykonane w praktyce w kartotece pacjentów oraz rejestrują wykonane świadczenia do celów rozliczeniowych.

Niemiecki zawód wykwalifikowany pracownik personelu weterynaryjnego (nazwa niemiecka: tiermedizinische/-r Fachangestellte/-r) jest częściowo porównywalny z polskim zawodem:

• Technik weterynarii, nauka zawodu na poziomie szkoły policealnej lub pięcioletniego technikum.

Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania” oraz „Wymiar godzin”.

W systemie dualnym placówką szkoleniową jest przede wszystkim zakład pracy. Dodatkowo istnieje obowiązek uczęszczania do szkoły zawodowej (szkoły zawodowe w Brandenburgii nazywane są "Oberstufenzentren" czyli "Zespoły szkół ponadpodstawowych"). Zakład pracy w którym ma być zatrudniony uczeń informuje go, w której szkole w regionie jest prowadzona nauka jego zawodu.

Zasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz) lub Ustawie o rzemiośle (niem. Handwerksordnung), nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego.

Zakłady pracy zatrudniają jednak przeważnie kandydatów do nauki zawodu wykwalifikowany pracownik personelu weterynaryjnego legitymujących się poziomem wykształcenia upoważniającym do pojęcia nauki w szkołach wyższych (niem. Hochschulreife).

Inne warunki rozpoczęcia nauki:

Przed rozpoczęciem nauki zawodu należy przedłożyć zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania zawodu.

Zgodnie z § 32 Ustawy o ochronie pracy osób niepełnoletnich (§ 32 des Jugendarbeitsschutzgesetzes) podejmujące pracę zawodową osoby niepełnoletnie (poniżej osiemnastego roku życia), mogą zostać zatrudnione tylko wtedy, kiedy przedłożą zaświadczenie o przejściu wstępnego badania lekarskiego (niem. Erstuntersuchung). 

Nauka zawodu trwa 3 lata.

Skrócenie okresu nauki:

• Na wspólny wniosek ucznia i szkolącego zakładu pracy, w którym odbywa się nauka zawodu, składany do jednostki odpowiedzialnej za kształcenie zawodowe, okres nauki ulega skróceniu, jeżeli można oczekiwać osiągnięcia celu nauki w czasie krótszym od przewidzianego. Czas, o który zostaje skrócony okres nauki, jest różny i zależy od ukończonego przed podjęciem nauki zawodu poziomu wykształcenia. W uzasadnionych przypadkach wniosek może dotyczyć również skrócenia dziennego lub tygodniowego wymiaru godzinowego praktycznej nauki zawodu (niem. Teilzeitberufsausbildung). 
• Rządy poszczególnych krajów związkowych mogą ustalić warunki zaliczenia okresów wcześniejszej nauki w szkołach oraz innych placówkach prowadzących kształcenie zawodowe. Warunkiem zaliczenia okresu nauki jest wspólny wniosek ucznia i zakładu pracy, w którym odbywa się nauka zawodu, składany do jednostki odpowiedzialnej za kształcenie zawodowe.
• Przed upływem okresu nauki zawodu w zakładzie pracy i szkole zawodowej uczniowie mogą zostać dopuszczeni do egzaminu końcowego, jeżeli jest to uzasadnione ich wynikami w nauce. Okres skrócenia wynosi w takich przypadkach najczęściej 6 miesięcy.

Przedłużenie okresu nauki:

• Jeżeli jest to konieczne, jednostka odpowiedzialna za kształcenie zawodowe może w wyjątkowych przypadkach przedłużyć okres nauki zawodu.

Podczas pierwszych 18 miesięcy uczniowie uczą się w szkolącym zakładzie pracy np.:

• w jaki sposób utrzymywać, zaopatrywać i pielęgnować zwierzęta podczas opieki stacjonarnej odpowiednio do gatunku i zgodnie wymogami przepisów dotyczących ochrony zwierząt,
• w jaki sposób zapisywać dane hodowcy i zwierzęcia oraz jak poddawać je obróbce elektronicznej,
• jakie wyróżnia się najważniejsze i charakterystyczne dla poszczególnych gatunków choroby zwierząt,
• w jaki sposób utrzymuje się w odpowiednim stanie, dezynfekuje, czyści i sterylizuje narzędzia i instrumenty używane w praktyce i laboratorium z uwzględnieniem przepisów dotyczących ochrony środowiska oraz przyjętych w normalnej praktyce zasad,  
• jak zamawia się i prowadzi gospodarkę artykułami i materiałami na potrzeby praktyki,
• jakie stosuje się leki i szczepionki oraz jak się je prawidłowo przechowuje,
• na co należy zwracać uwagę podczas wykonywania czynności związanych z płatnościami,
• w jaki sposób należy postępować w przypadkach chorób zakaźnych oraz jakie działania ochronne podejmuje się w celu zapobiegania epidemiom,
• jakie przepisy prawa regulują działalność służb weterynaryjnych.

Podczas drugiej połowy okresu nauki w szkolącym zakładzie pracy uczniowie uczą się m.in.:

• w jaki sposób opiekować się zwierzętami przed, w czasie i po zabiegach,
• na co należy zwracać uwagę podczas asystowania lekarzowi weterynarii przy zabiegu,
• jak wykonuje się badania laboratoryjne,
• czego należy przestrzegać podczas opiekowania się i udzielania porad hodowcy,
• jak, w wydajny sposób, zorganizować pracę na terenie praktyki,
• jakich przepisów bezpieczeństwa należy przestrzegać podczas posługiwania się aparatami rentgenowskimi,
• jakie istnieją możliwości zapobiegania chorobom zwierząt,
• jakie są cele i możliwości działań prewencyjnych i rehabilitacyjnych,
• w jaki sposób zapewnić jakość pracy wykonywanej na własnym stanowisku oraz jak ustalać stopień zadowolenia klientów.

Zajęcia teoretyczne dzielą się na następujące obszary tematyczne:

1. Indywidualizacja nauki zawodu, orientacja zawodowa, znajomość służb weterynaryjnych: 60 h
2. Przyjmowanie pacjentów i klientów oraz towarzyszenie im przed badaniami i zabiegami: 80 h
3. Współudział w zapobieganiu i rozpoznawaniu chorób zakaźnych oraz rozliczanie wykonanych świadczeń: 80 h
4. Zapobieganie nieprzewidzianym wypadkom i udzielanie pomocy w nagłych sytuacjach: 60 h
5. Zaopatrzenie i gospodarka materiałowa: 80 h
6. Współudział w diagnostyce i terapii schorzeń skóry i narządów zmysłów: 60 h
7. Współudział w diagnostyce i terapii schorzeń układu moczowego i trawiennego: 80 h
8. Organizacja procedur na terenie praktyki: 60 h
9. Współudział w diagnostyce i terapii schorzeń narządów ruchu oraz wykonywanie czynności związanych z ochroną przed promieniowaniem rentgenowskim i radioaktywnym: 80 h
10. Asystowanie przy zabiegach operacyjnych, opieka pooperacyjna nad zwierzęciem i rozliczenie wykonanych świadczeń: 80 h
11. Udzielanie porad i opieka nad klientami: 40 h
12. Zespołowe planowanie i organizacja procesów pracy w obrębie praktyki oraz współudział w działaniach marketingowych: 80 h

Łącznie 840 godzin

Tygodniowy czas pracy jest uzależniony od roku nauki zawodu i wynosi od 26 do 32 godzin pracy tygodniowo (3 dni w tygodniu). Dodatkowo odbywają się zajęcia w szkole zawodowej (2 dni w tygodniu).

Łącznie: ok. 4000 godzin – Część praktyczna nauki zawodu stanowi z reguły ok. 80% ogólnego czasu nauki.

Nauka zawodu w zakładzie pracy jest dla ucznia bezpłatna. W związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą jednakże powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. podręczników fachowych), koszty dojazdów lub, w niektórych przypadkach, zakwaterowania poza miejscem zamieszkania ucznia.

Możliwości wsparcia finansowego:

Po spełnieniu określonych warunków uczniowie mogą otrzymać stypendium na okres nauki zawodu (niem. Berufsausbildungsbeihilfe, w skrócie BAB). Informacji na temat warunków otrzymania oraz wysokości możliwego stypendium dostarcza odpowiednia ulotka Federalnej Agencji d.s. Pracy oraz dostępny w sieci kalkulator stypendium na okres nauki zawodu (Berufsausbildungsbeihilfe-Rechner (BAB)).

Wynagrodzenie za okres nauki zawodu

Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej branży i terytorialnego zasięgu obowiązywania odpowiedniego układu taryfowego.

Również miasto / region mają decydujący wpływ na wysokość wynagrodzenia w okresie nauki zawodu. Nadal istnieją również różnice między Niemcami Wschodnimi i Zachodnimi.

Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Uczniowie zawodu mogą otrzymywać około 630 do 730 Euro wynagrodzenia miesięcznego.

Źródło:

(niem. Datenbank Ausbildungsvergütungen, w skrócie DAV) Federalnego Instytutu Kształcenia Zawodowego (niem. Bundesinstitut für Berufsbildung, w skrócie BIBB)

Zarobki są w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.

Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne.

Dlatego najlepszym sposobem sprawdzenia aktualnych wynagrodzeń regionalnych są następujące strony internetowe: ...

www.gehalt.de

www.gehaltsvergleich.com

www.nettolohn.de

Układ taryfowy obowiązuje dla członków Federalnego Zrzeszenia Praktykujących Lekarzy Weterynarii (Bundesverband Praktizierender Tierärzte e.V.) i Zrzeszenia Medycznych Zawodów Specjalistycznych (Verband medizinischer Fachberufe e.V.).

Formy kształcenia ustawicznego mogą być pomocne w byciu na bieżąco ze sprawami zawodowymi, w zdobyciu specjalizacji, osiągnięciu awansu zawodowego lub podjęciu samodzielnej działalności gospodarczej.

Kursy kwalifikacyjne:

• Wykwalifikowany pracownik personelu weterynaryjnego – specjalistyczne doskonalenie zawodowe
• Asystentura medyczna, medyczna asystentura techniczna
• Dokumentacja medyczna
• Higiena w służbie zdrowia
• Weterynaria
• Ochrona przed promieniowaniem radioaktywnym
• Księgowość i bilanse – dla służby zdrowia
• Aplikacje komputerowe w opiece socjalnej i zdrowotnej
• Zabezpieczenie, zarządzanie, kontrola jakości – dla służby zdrowia, medycyny, techniki medycznej

Kształcenie ustawiczne umożliwiające awans zawodowy:

- Starsi specjaliści, specjaliści – ekonomiści, wykwalifikowani handlowcy różnych specjalności:

• Specjalista ekonomista w specjalności komunikacja i zarządzanie biurem (szkoła zawodowa)
• Starszy specjalista ds. biurowych

Kierunki studiów:

• Weterynaria (egzamin państwowy)
• Biologia (licencjat)
• Farmacja (licencjat)
• Farmacja (egzamin państwowy)

Różnorodne formy kształcenia ustawicznego, zapewniającego awans zawodowy oraz liczne seminaria oferuje również IHK-Projektgesellschaft mbH Ostbrandenburg www.ihk-projekt.de.

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Strona internetowa Krajowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej Brandenburgii (niem. Landestierärztekammer Brandenburg):

http://www.ltk-brandenburg.de/aktuelles1.html

Strona internetowa Federalnej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej (niem. Bundestierärztekammer):

http://www.bundestieraerztekammer.de/

Strona z informacjami zawodowymi Zrzeszenia Medycznych Zawodów Specjalistycznych (niem. Verband medizinischer Fachberufe):

http://www.vmf-online.de/tfa

Informacje na temat zawodów związanych ze zwierzętami:

http://www.berufe-mit-tieren.de/ausbildungsberufe/tiermedizinischerfachangestellter.htm

Forum dla osób zatrudnionych w praktykach lekarskich, stomatologicznych i weterynaryjnych:

http://www.praxisfit.de/

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Strona kontaktowa dla lekarzy weterynarii:

http://www.vetcontact.com

Pośrednictwo i delegowanie profesjonalnego personelu w dziedzinie medycyny i zawodów opiekuńczych:

http://www.stegmed.de

Oferty miejsc pracy w służbie zdrowia:

medi-jobs

Giełda pracy Federalnej Agencji ds. Pracy z podziałem na dziedziny zawodowe i regiony:

http://jobboerse.arbeitsagentur.de

Ogólna giełda pracy z podziałem na dziedziny zawodowe:

http://www.jobpilot.de

Ogólna giełda pracy z funkcją wyszukiwania ofert w regionach:

http://www.jobsuche.de

Giełda pracy z podziałem na branże i regiony:

http://www.jobrobot.de

Duża giełda pracy dla zawodów medycznych. Poszukiwania wśród dużej ilości ofert można zawęzić dzięki filtrom regionalnym i branżowym. Poza tym możliwe jest wyszukiwanie fragmentów tekstu i otrzymywanie interesujących ofert pracy dzięki usłudze „Jobagent”:

http://www.stepstone.de