Nauka zawodu w systemie dualnym

Wykwalifikowany pracownik ds. ubezpieczeń społecznych jest oficjalnie uznawanym zawodem wyuczonym w rozumieniu Ustawy o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz, w skrócie BBiG).

Trzyletnia nauka w systemie dualnym jest realizowana wg przepisów ujednoliconych na terenie całych Niemiec i jest oferowana przez jednostki organizacyjne służb publicznych w następujących specjalnosciach:

• Rolnicze ubezpieczenia społeczne
• Ogólne ubezpieczenia chorobowe
• Ustawowe ubezpieczenia wypadkowe
• Ustawowe ubezpieczenia emerytalne
• Górnicze ubezpieczenia społeczne

Tytuł zawodowy: Wykwalifikowany pracownik d.s. ubezpieczeń społecznych ze specjalnością rolnicze ubezpieczenia społeczne (niem. Sozialversicherungsfachangestellter der Fachrichtung Landwirtschaftliche Sozialversicherung / Sozialversicherungsfachangestellter der Fachrichtung Landwirtschaftliche Sozialversicherung)

Wykwalifikowani pracownicy ds. ubezpieczeń społecznych ze specjalnością rolnicze ubezpieczenia społeczne zajmują się oceną sytuacji ubezpieczeniowej rolników oraz współubezpieczonych członków ich rodzin. Obliczają wysokość składek członków kas ubezpieczeniowych i udzielają porad z zakresu prawa ubezpieczeniowego i finansowania. Poza tym zajmują się także opracowywaniem świadczeń ubezpieczeniowych w zakresie rolniczego ubezpieczenia chorobowego, pielęgnacyjnego, wypadkowego i emerytalnego. Sprawdzają przy tym roszczenia ubezpieczeniowe, obliczają zasiłki chorobowe, emerytury i świadczenia związane z rehabilitacją medyczną, zawodową i społeczną oraz zatwierdzają ich wypłatę. Ponadto wykonują również wewnętrzne zadania administracyjne w zakładach ubezpieczeń, zajmujących się rolniczymi ubezpieczeniami społecznymi.

Źródło: Portal BERUFENET

Niemiecki zawód wykwalifikowany pracownik ds. ubezpieczeń społecznych ze specjalnością rolnicze ubezpieczenia społeczne (nazwa niemiecka: Sozialversicherungsfachangestellte/-r der Fachrichtung Landwirtschaftliche Sozialversicherung) nie posiada bezpośredniego odpowiednika w polskim systemie szkolnictwa zawodowego, ale jest częściowo porównywalny z polskimi zawodami:

• Technik rachunkowości, którego nauka jest realizowana na poziomie szkoły policealnej (2 lata).
• Technik prac biurowych, którego nauka jest realizowana na poziomie technikum (4 lata) lub szkoły policealnej (2 lata).

Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania“ oraz „Wymiar godzin”.

Zasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz) lub Ustawie o rzemiośle (niem. Handwerksordnung), nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego.

Przedsiębiorstwa zatrudniają przeważnie kandydatów do nauki tego zawodu legitymujących się poziomem wykształcenia upoważniającym do podjęcia nauki w szkołach wyższych (niem. Hochschulreife).

Nauka zawodu trwa 3 lata.

Na wspólny wniosek ucznia i szkolącego zakładu pracy, w którym odbywa się nauka zawodu, składany do jednostki odpowiedzialnej za kształcenie zawodowe, okres nauki ulega skróceniu, jeżeli można oczekiwać osiągnięcia celu nauki w czasie krótszym od przewidzianego. Czas, o który zostaje skrócony okres nauki, jest różny i zależy od ukończonego przed podjęciem nauki zawodu poziomu wykształcenia. W uzasadnionych przypadkach wniosek może dotyczyć również skrócenia dziennego lub tygodniowego wymiaru godzinowego praktycznej nauki zawodu (niem. Teilzeitberufsausbildung). 

Podczas nauki zawodu w szkolącym zakładzie pracy wykwalifikowani pracownicy ds. ubezpieczeń społecznych wszystkich specjalności uczą się np.:

• w jaki sposób ustala się istnienie i nieistnienie obowiązku ubezpieczeniowego oraz zwolnienie z obowiązku ubezpieczeniowego,
• w jaki sposób ustala się fakty stanowiące uzasadnienie wypłaty świadczeń oraz wartości służące do obliczania składek,
• w jaki sposób ustala się zasadność roszczeń odnośnie świadczeń zdrowotnych i zasiłków,
• w jaki sposób prowadzi się rozmowy doradcze z uwzględnieniem interesów klienta bądź osoby ubezpieczonej,
• w jaki sposób ustala się odpowiedni rodzaj ubezpieczenia i zakład ubezpieczeń,
• jakie działania należy podejmować podczas wszczynania, prowadzenia i zamykania postępowania administracyjnego i postępowania sądowego,
• jak w sposób odpowiedni do zadań stosować systemy informatyczne i komunikacyjne,
• jakich zasad i przepisów związanych z ochroną danych, ochroną środowiska (redukcja ilości i recykling odpadów, ekonomiczne wykorzystanie energii i materiałów) oraz jakich przepisów odnośnie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia należy przestrzegać na stanowisku pracy.

Uczniowie, którzy wybrali specjalność „Rolnicze ubezpieczenia społeczne”, uczą się poza tym:

• w jaki sposób ustala się uprawnienia do dobrowolnej kontynuacji rolniczego ubezpieczenia emerytalnego,
• na co należy zwracać uwagę podczas obliczania, pobierania i nadzorowania wpłat składek na rolnicze ubezpieczenia społeczne,
• w jaki sposób stwierdza się wypadki przy pracy oraz choroby zawodowe oraz jak powoduje się wypłatę świadczeń pieniężnych podczas okresu leczenia,
• w jaki sposób udzielać rolnikom i ich rodzinom porad na temat świadczeń przysługujących w wypadkach choroby lub wymagających opieki i na temat opieki zdrowotnej oraz jak umożliwiać korzystanie z tych świadczeń,
• w jaki sposób sprawdza się zasadność roszczeń w zakresie zasiłków na pomoc w prowadzeniu gospodarstwa rolnego i gospodarstwa domowego,
• w jaki sposób ustala się uprawnienia do renty za zdanie ziemi oraz renty z tytułu zaprzestania produkcji rolnej,
• w jaki sposób ustala się spełnienie warunków ubezpieczenia rodzinnego w ubezpieczeniu chorobowym rolników,
• w jaki sposób opracowuje się wnioski rentowe ubezpieczonych i ich rodzin,
• w jaki sposób opracowuje się wnioski o przyznanie świadczeń z zakresu rehabilitacji zdrowotnej i zawodowej.

Źródło: Portal BERUFENET

Wymiar godzin podczas trzyletniej nauki zawodu:

1. Ekonomika: 280 h
2. Nauka o ubezpieczeniach społecznych: 200 h
3. Znajomość prawa: 240 h
4. Rachunkowość: 160 h

Łącznie: 880 h

Przegląd treści poszczególnych obszarów nauczania można znaleźć w rozporządzeniu o nauce zawodu:

http://www.kmk.org/fileadmin/pdf/Bildung/BeruflicheBildung/rlp/Sozialversicherungsfachang96-09.26.pdf

Podczas nauki tego zawodu w systemie dualnym uczniowie odbywają zajęcia praktyczne w szkolącym zakładzie pracy i teoretyczne w szkole zawodowej.

Praktyczna część nauki zawodu zajmuje z reguły ok. 80% całego okresu nauki zawodu.

Nauka zawodu w zakładzie szkolącym jest dla ucznia bezpłatna, jednakże w związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. literatury fachowej), koszty dojazdów lub zakwaterowania poza miejscem zamieszkania.

Wynagrodzenie za okres nauki zawodu

Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej branży i terytorialnego zasięgu obowiązywania odpowiedniego układu taryfowego. W określonych warunkach, np. kiedy w danym zakładzie pracy nie obowiązują układy taryfowe, możliwe jest również swobodne ustalenie wysokości wynagrodzeń za okres nauki zawodu.

Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Uczniowie mogą w poszczególnych latach nauki otrzymywać miesięcznie następujące wynagrodzenia za okres nauki zawodu:

• w pierwszym roku nauki – ok.714 do 717 euro,
• w drugim roku nauki – ok. 776 euro,
• w trzecim roku nauki – ok. 831 do 835 euro.

Źródło:

Dane opierają się na informacjach z Banku danych na temat wynagrodzeń za okres nauki zawodu (niem. Datenbank Ausbildungsvergütungen, w skrócie DAV) Federalnego Instytutu Kształcenia Zawodowego (niem. Bundesinstitut für Berufsbildung, w skrócie BIBB). Stan z października 2012.

Zarobki

Zarobki osób zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych finansowanych ze środków federalnych i komunalnych są uzależnione od zaszeregowania do poszczególnych grup i kategorii zarobkowych, określonych w Układzie taryfowym dla pracowników służb publicznych (Tarifvertrag für den öffentlichen Dienst, w skrócie TVöD). Niektóre inne placówki i pracodawcy również opierają się na ustaleniach obowiązujących dla służb publicznych. Dotyczy to także placówek prywatnych, w których układy taryfowe mają znaczący wpływ na wysokość zarobków. Zarobki ustalane są jednak także niezależnie od układów taryfowych.

Przyporządkowanie do uregulowanych układami taryfowymi grup zarobkowych jest uzależnione na przykład od tego, jakim poziom wykształcenia legitymuje się dany pracownik, czy ukończył którąś z form kształcenia ustawicznego, jak duży jest zakres odpowiedzialności oraz jaki jest poziom doświadczenia zawodowego. Na wysokość zarobków wpływają także czynniki o charakterze regionalnym i branżowym.

Podane tu przykładowe wynagrodzenia zasadnicze mają charakter orientacyjny i mają za zadanie zobrazowanie rozpiętości zarobków. Nie mogą one stanowić podstawy do jakichkolwiek roszczeń.

Obszar taryfowy „Służby publiczne”

W przypadku zaszeregowania do grupy zarobkowej 5, na poziomach od 3 do 6 osoby, których zarobki ustalane są na podstawie Układu taryfowego dla pracowników służb publicznych (niem. Tarifvertrag für den öffentlichen Dienst, w skrócie TVöD), otrzymują miesięczne wynagrodzenie brutto w wysokości od 2.331 do 2.579 euro.

Źródło:

Układ taryfowy dla pracowników służb publicznych (niem. Tarifvertrag für den öffentlichen Dienst, w skrócie TVöD)

Informacje na temat uregulowań taryfowych można znaleźć w Układzie taryfowym dla służb publicznych (niem. Tarifvertrag für den öffentlichen Dienst) lub na stronach Związku Zawodowego Ver.di.

Kursy kwalifikacyjne:

• Prawo ubezpieczeń społecznych
• Prawo pracy i prawo socjalne
• Prawo opieki społecznej
• Ubezpieczenia
• Biuro, Sekretariat, Administracja
• Administracja publiczna
• Doskonalenie zawodowe z ekonomiki przedsiębiorstwa dla opieki socjalnej i zdrowotnej oraz działów kadr i działów socjalnych w przedsiębiorstwach
• Aplikacje komputerowe w działalności handlowej i ekonomice
• Polityka serwisowa, Obsługa klientów, Reklamacje i skargi
• Indywidualne techniki pracy, Organizacja pracy w biurze, sekretariacie i administracji
• Kompetencje personalne w biurze, sekretariacie i administracji

Kształcenie ustawiczne umożliwiające awans zawodowy:

- Starsi specjaliści, specjaliści – ekonomiści, wykwalifikowani handlowcy różnych specjalności:

• Starszy specjalista w dziedzinie kas chorych
• Specjalista – ekonomista w dziedzinie kas chorych (szkoła zawodowa)
• Starszy specjalista w dziedzinie ubezpieczeń społecznych ze specjalnością ustawowe ubezpieczenia emerytalne i górnicze ubezpieczenia społeczne (z egzaminem wewnętrznym)
• Starszy specjalista w dziedzinie opieki zdrowotnej i socjalnej (z egzaminem wewnętrznym)

- Inne możliwości kształcenia ustawicznego zapewniające awans zawodowy:

• Organizator (kształcenie ustawiczne)

Kierunki studiów (wybrane):

• Ubezpieczenia społeczne (licencjat)
• Ekonomika przedsiębiorstwa, Business Administration (licencjat)

• Zarządzanie / ekonomia w opiece zdrowotnej (licencjat)
• Nauki ekonomiczne (licencjat)

Różnorodne seminaria i formy kształcenia ustawicznego, zapewniającego awans zawodowy oferuje również IHK-Projektgesellschaft mbH Ostbrandenburg www.ihk-projekt.de.

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Strona internetowa Federalnej Agencji ds. Pracy z krótkimi opisami i informacjami na temat wszystkich zawodów:

http://berufenet.Arbeitsagentur.de

Ubezpieczenia społeczne:

http://www.deutsche-sozialversicherung.de

Portal wiedzy o ubezpieczeniach:

http://www.versicherung-wissen.de

Świadczenia w dziedzinie ubezpieczeń społecznych:

http://www.haufe.de/sozialwesen/leistungen-sozialversicherung

Ubezpieczenia społeczne dla rolnictwa, leśnictwa i ogrodnictwa:

http://www.svlfg.de

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Oferty zatrudnienia w służbach publicznych:

http://oeffentlicher-dienst.info/stellen/

Giełda miejsc pracy i nauki zawodu Federalnej Agencji d.s. Pracy z podziałem na branże i regiony:

www.jobboerse.arbeitsagentur.de

Ogólna giełda miejsc pracy z podziałem na branże:

http://www.jobpilot.de

Ogólna giełda miejsc pracy z wyszukiwarką wg regionów:

http://www.jobsuche.de

Giełda miejsc pracy z podziałem na branże i regiony:

http://www.jobrobot.de

Duża giełda miejsc pracy dla przemysłu i rzemiosła. Orientację w dużej liczbie ofert ułatwiają filtry regionalne i branżowe. Poza tym możliwe jest wyszukiwanie fragmentów tekstu i otrzymywanie interesujących ofert pracy dzięki usłudze „Jobagent":

http://www.stepstone.de