Nauka zawodu w systemie dualnym
Pod pojęciem nauki zawodu w systemie dualnym rozumiana jest nauka zawodu odbywająca się równolegle w zakładzie pracy i w szkole zawodowej. Warunkiem podjęcia nauki zawodu w systemie dualnym jest zawarcie „umowy o naukę zawodu“ (w Niemczech „Berufsausbildungsvertrag”, a w innych krajach lub regionach niemieckojęzycznych tj. w Austrii, Szwajcarii oraz we włoskim Tyrolu Południowym „Lehrvertrag”) z zakładem pracy.
Wykwalifikowani pracownicy procesów mikrotechnologicznych zajmują się wytwarzaniem takich produktów jak mikroczipy, komponenty półprzewodnikowe i mikrosystemy.
Pracują głównie u producentów części elektronicznych lub np. wyposażenia elektrycznego dla pojazdów mechanicznych. Poza tym są zatrudniani w przedsiębiorstwach, które zajmują się produkcją mikroczipów lub elektrycznego sprzętu medycznego. Jako potencjalni pracodawcy wchodzą w grę również laboratoria badawcze i projektowe z różnych dziedzin nauk inżynierskich. Możliwości zatrudnienia oferują także laboratoria badawcze z dziedziny mikrotechnologii, działające przy wyższych uczelniach.
Niemiecki zawód Wykwalifikowany pracownik procesów mikrotechnologicznych (DE)
(nazwa niemiecka: Mikrotechnologe/in (DE)) jest częściowo porównywalny z polskimi zawodami:
- Mechatronik, poziom kształcenia – trzyletnia szkoła branżowa I stopnia
- Technik - Mechatronik, poziom kształcenia – dwuletnia szkoła branżowa II stopnia
Ponadto, te zawody są oferowane w technikum zawodowym.
W przeciwieństwie do Polski, w niemieckim systemie szkolnictwa zawodowego występuje podział na specjalności w obrębie zawodów elektronicznych.
Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania” oraz „Wymiar godzin”.
W systemie dualnym placówką szkoleniową jest przede wszystkim zakład pracy. Dodatkowo istnieje obowiązek uczęszczania do szkoły zawodowej (szkoły zawodowe w Brandenburgii nazywane są "Oberstufenzentren" czyli "Zespoły szkół ponadpodstawowych"). Zakład pracy w którym ma być zatrudniony uczeń informuje go, w której szkole w regionie jest prowadzona nauka jego zawodu.
Konrad-Wachsmann OberstufenzentrumZasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym [Berufsbildungsgesetz] lub Ustawie o rzemiośle [Handwerksordnung], nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego. Przedsiębiorstwa zatrudniają przeważnie kandydatów do nauki zawodu wykwalifikowany pracownik procesów mikrotechnologicznych legitymujących się posiadaniem średniego poziomu wykształcenia wg klasyfikacji niemieckiej, odpowiadającego ukończeniu np. Realschule, lub osoby, których poziom wykształcenia uprawnia do podjęcia nauki w szkołach wyższych.
Nauka zawodu trwa 3 lata. Na wspólny wniosek ucznia i zakładu, w którym odbywa się nauka zawodu, składany do jednostki odpowiedzialnej za kształcenie zawodowe, okres nauki ulega skróceniu, jeżeli można oczekiwać osiągnięcia celu nauki w czasie krótszym od przewidzianego. Czas, o który zostaje skrócony okres nauki, jest różny i zależy od uzyskanego przed podjęciem nauki zawodu poziomu wykształcenia. W uzasadnionych przypadkach wniosek może dotyczyć również skrócenia dziennego lub tygodniowego wymiaru godzinowego praktycznej nauki zawodu [Teilzeitberufsausbildung].
Wykwalifikowani pracownicy procesów mikrotechnologicznych zajmują się wytwarzaniem produktów mikrotechnologicznych w technicznych procesach przemysłowych. W ich pracy dużą rolę odgrywają takie zagadnienia jak logistyka, technika procesowa, zapewnienie jakości, utylizacja odpadów i wsparcie techniczne. Jedna trzecia czasu nauki zawodu poświęcona jest na uzyskanie jednej z dwóch poniższych specjalności:
- Technika półprzewodnikowa
- Technika mikrosystemowa
W zakresie specjalności „Technika półprzewodnikowa“ pracownicy ci zajmują się wytwarzaniem produktów półprzewodnikowych, wykonując takie czynności jak: nakładanie warstw, strukturowanie, wytrawianie, domieszkowanie i montaż oraz typowe dla półprzewodników czynności kontrolne. Typowymi dziedzinami, w których wykorzystywani są pracownicy z tą specjalnością są: półprzewodniki dyskretne, półprzewodniki mocy, półprzewodniki zintegrowane, układy scalone, fotopółprzewodniki lub optoelektroniczne systemy wskaźnikowe.
W zakresie specjalności „Technika mikrosystemowa” wytwarzane są w szczególności nośniki do elementów mikrotechnicznych z wykorzystaniem technologii powlekania oraz mikrosystemy (umieszczanie na płytkach, lutowanie, mikromontaż, testowanie). Typowymi dziedzinami są np. wytwarzanie nośników w technologii grubowarstwowej lub cienkowarstwowej, technika hybrydowa, technika montażu SMD, wytwarzanie elementów metodą litograficznego trawienia głębokiego lub metodą galwanoplastyczną.
Zajęcia teoretyczne (wymiar godzin podczas 3-letniej nauki zawodu):
W pierwszym roku nauki:
W drugim roku nauki:
W trzecim roku nauki:
Łącznie: 880 godzin
Podczas nauki zawodu wykwalifikowany pracownik procesów mikrotechnologicznych w systemie dualnym uczniowie odbywają zajęcia praktyczne w szkolącym zakładzie pracy i teoretyczne w szkole zawodowej. Praktyczna część nauki zawodu zajmuje z reguły ok. 80% całego okresu nauki zawodu.
Nauka zawodu w zakładzie pracy jest dla ucznia bezpłatna, jednakże w związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. literatury fachowej), koszty dojazdów lub zakwaterowania poza miejscem zamieszkania.
Wynagrodzenie za okres nauki zawodu
Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej
Również miasto / region mają decydujący wpływ na wysokość wynagrodzenia w okresie nauki zawodu. Nadal istnieją również różnice między Niemcami Wschodnimi i Zachodnimi.
Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.
Uczniowie zawodu mogą otrzymywać około 900 do 1200 Euro wynagrodzenia miesięcznego.
Źródło:
(niem. Datenbank Ausbildungsvergütungen, w skrócie DAV) Federalnego Instytutu Kształcenia Zawodowego (niem. Bundesinstitut für Berufsbildung, w skrócie BIBB)
Zarobki
Przedstawione poniżej dane są danymi orientacyjnymi, mającymi na celu przedstawienie rozpiętości wysokości wynagrodzeń i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.
Zarobki są w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.
Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne.
W zależności od regionu i branży występują duże różnice w dochodach.
Dlatego najlepszym sposobem sprawdzenia aktualnych wynagrodzeń regionalnych są następujące strony internetowe: ...
Z reguły obowiązuje aktualny układ taryfowy, który został zawarty na czas określony pomiędzy odpowiednimi zrzeszeniami pracodawców i Przemysłowym Związkiem Zawodowym Branży Metalowej (IG Metall) w danym kraju związkowym. Bank danych na temat obowiązujących układów taryfowych znajdziesz tutaj.
Do dyspozycji wykwalifikowanych pracowników procesów mikrotechnologicznych stoi cały szereg możliwości kształcenia ustawicznego:
Dla osób posiadających stopień wykształcenia, upoważniający do podjęcia nauki w szkołach wyższych interesujące mogą być np. następujące kierunki studiów:
Obszerne informacje na temat możliwości kształcenia ustawicznego można znaleźć na portalu KURSNET Federalnej Agencji d.s. Pracy.
Strona Centralnego Zrzeszenia Przemysłu Elektrotechnicznego i Elektronicznego [ZVEI - Zentralverband Elektrotechnik- und Elektronikindustrie e.V.] – Dział Automatyka:
www.zvei.org
Strona Stowarzyszenia Elektrotechniki, Elektroniki i Technik Informatycznych [VDE - Verband der Elektrotechnik Elektronik Informationstechnik e.V.]:
Podręcznik Mikrotechnologii
https://www.lehrbuch-mikrotechnologie.de/
Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:
Aktualne oferty miejsc nauki zawodu na terenie Brandenburgii Wschodniej:
Giełda miejsc pracy i nauki zawodu Federalnej Agencji d.s. Pracy z podziałem na branże i regiony:
www.jobboerse.arbeitsagentur.de
Ogólna giełda miejsc pracy z podziałem na branże:
Ogólna giełda miejsc pracy z wyszukiwarką wg regionów:
Giełda miejsc pracy z podziałem na branże i regiony:
Duża giełda miejsc pracy dla przemysłu i usług. Mnogość ofert daję się ograniczyć dzięki filtrom regionalnym i branżowym. Poza tym możliwe jest wyszukiwanie fragmentów tekstu i otrzymywanie interesujących ofert pracy dzięki usłudze "Jobagent":
http://www.stepstone.de