Nauka zawodu w systemie dualnym

W przypadku zawodu asystent stomatologiczny (niem. Zahnmedizinische/-r Fachangestellte/-r) stosowaną formą kształcenia jest nauka zawodu w systemie dualnym, którą realizuje się równolegle w zakładzie pracy i szkole zawodowej.

Nauka tego zawodu jest realizowana bez podziału na kierunki lub specjalności, a jej praktyczna część odbywa się w firmach prowadzących działalność na zasadach wykonywania wolnego zawodu.

Asystenci stomatologiczni wspierają lekarzy stomatologów we wszystkich czynnościach wykonywanych w praktyce stomatologicznej. Przyjmują i opiekują się klientami, organizują pracę na terenie praktyki oraz asystują przy badaniach i zabiegach.

Praktyka pod kontrolą

Bezproblemowe funkcjonowanie praktyki stomatologicznej nie byłoby bez nich możliwe: Niezależnie od tego, czy zajmują się rejestracją pacjentów, czy pracują pokoju zabiegowym, czy zajmują sprawami administracyjnymi, organizują w kompetentny sposób pracę praktyki stomatologicznej tak, aby lekarze stomatolodzy mogli się skoncentrować na leczeniu pacjentów w najlepszy możliwy sposób. Przed badaniami asystenci stomatologiczni przygotowują gabinety zabiegowe: Potrzebne instrumenty i materiały, np. pincetę, lusterko, sondę lub waciki, kładą w zasięgu ręki lekarza oraz włączają elektronikę wiertarek i odsysaczy. Zajmują się sprzątaniem poczekalni i wykładają prasę oraz materiały informacyjne. Na terenie wszystkich pomieszczeń praktyki zwracają uwagę na higienę i noszą ubranie robocze, z reguły białe spodnie i białą koszulkę lub fartuch. Nieodzownymi cechami w tym zawodzie są talent organizacyjny, przyjazny sposób bycia, zdolność wczuwania się w położenie innych osób oraz łatwość komunikowania się, gdyż asystenci stomatologiczni często muszą pomóc niektórym pacjentom w pozbyciu się nerwowości i strachu przed zabiegiem. To oni są pierwszymi osobami kontaktowymi dla pacjentów, a tym samym są odpowiedzialni za wrażenie, jakie odnoszą pacjenci w odniesieniu do praktyki jako całości. Asystenci stomatologiczni przejmują również zadania związane z poradnictwem, np. informują pacjentów odpłatnych usługach dodatkowych, takich jak profesjonalne czyszczenie zębów, lakierowanie lub wybielanie. W tym celu wykonują również odpowiednie kosztorysy wg wskazań lekarza stomatologa.

Administracja i organizacja

Pracując przy okienku rejestracyjnym ustalają, głównie telefonicznie, dużą ilość terminów wizyt, uwzględniając przy tym zarówno stopień pilności zabiegów, jak i obciążenie praktyki pracą. Komputerowymi systemami organizacji pracy w praktyce stomatologicznej posługują się w tak samo sprawnie, jak faksem, czy księgami wizyt i zamówień. Pacjenci odczuwający ból muszą być obsługiwani najszybciej, jak to tylko możliwe. Ustalanie odpowiednich odstępów pomiędzy wizytami pozwala na skrócenie czasu oczekiwania pacjentów, gdy poprzednia wizyta trwa dłużej niż zaplanowano. Asystenci stomatologiczni witają pacjentów i przygotowują kolejne etapy pracy, odczytują dane z kart elektronicznych, wystawiają zaświadczenia i ostemplowują dentystyczne książeczki zdrowia. Poza tym załatwiają sprawy handlowe, np. rozliczenia laboratoriami techniki dentystycznej, kasami chorych i pacjentami prywatnymi. Posługują się przy tym programami komputerowymi, formularzami i tabelami.

Higiena i staranność są sprawami najwyższej rangi

Kiedy przychodzi kolej na następnego pacjenta, asystenci stomatologiczni towarzyszą mu w drodze z poczekalni do pokoju zabiegowego, napełniają kubeczki wodą i przygotowują kartę tak, aby lekarz stomatolog mógł szybko sprawdzić dane o wcześniejszych zabiegach.

Podczas zabiegu podają lekarzowi instrumenty i obsługują odsysacze do śliny i wody. Noszą przy tym maseczkę ochronna i rękawiczki. Nawet przy poważniejszych zabiegach zachowują zimną krew i wpływają uspokajająco na pacjentów. Według zaleceń lekarza przygotowują materiały do wypełnień lub masy do wykonywania odcisków uzębienia. Niektóre zabiegi asystenci stomatologiczni przeprowadzają samodzielnie, np. usuwają kamień nazębny lub polerują zęby. O ile dysponują odpowiednimi uprawnieniami wg rozporządzeń o ochronie przed skutkami promieniowania i promieniowaniu rentgenowskim, mogą również wg zaleceń lekarza wykonywać zdjęcia uzębienia w gabinecie rentgenowskim.

Informują pacjentów na temat higieny jamy ustnej i technik pielęgnacji zębów. W tym celu potrzebne im są zdolności psychologiczne oraz, zwłaszcza w odniesieniu do dzieci, pedagogiczne. Po zakończeniu zabiegów zajmują się dezynfekcją powierzchni roboczych i foteli zabiegowych oraz sterylizacją wszystkich instrumentów i urządzeń. Tu niezbędne jest poczucie odpowiedzialności. Kiedy zabieg jest już zakończony, asystenci stomatologiczni mają jeszcze wiele do zrobienia: Jeżeli podczas wizyty zostały wykonane odciski uzębienia, przygotowują ich odlewy z gipsu, opisują je i przekazują wraz z wymaganymi dokumentami do laboratorium techniki dentystycznej. Zdjęcia rentgenowskie wraz z innymi informacjami i notatkami lekarza stomatologa wpinają do kartoteki pacjenta, która na bieżąco musi być utrzymana w aktualnym stanie.

Asystenci stomatologiczni mają głównie następujące zadania:

- Organizacja pracy w praktyce stomatologicznej:

• współuczestniczenie w racjonalnym ustalaniu porządku dnia,
• prowadzenie terminarza i ksiąg zamówień,
• umawianie terminów przez telefon i na miejscu w praktyce,
• przygotowanie pomieszczeń i kart pacjentów przed rozpoczęciem pracy,
• sprzątanie lub czyszczenie pomieszczeń roboczych praktyki i sanitariatów po zakończeniu pracy.

- Opieka nad pacjentami, prowadzenie działań z zakresu profilaktyki:

• przyjmowanie pacjentów, zakładanie kart pacjentów z danymi osobowymi,
• opieka nad wystraszonymi lub nerwowymi pacjentami w poczekalni,
• wykonywanie zadań z zakresu profilaktyki,
• po zakończeniu zabiegu wydawanie zaleceń lekarskich wg wskazówek lekarza,
• udzielanie pacjentom porad na temat dodatkowych zabiegów, alternatywnych metod leczenia oraz odpłatnych usług dodatkowych, jak np. profesjonalne czyszczenie zębów, lakierowanie lub wybielanie; udzielanie porad z zakresu profilaktyki próchnicy i paradontozy,
• prowadzenie spotkań z zakresu profilaktyki indywidualnej i grupowej, udzielanie pacjentom wyjaśnień na temat możliwości zapobiegania próchnicy i paradontozie oraz zasad higieny jamy ustnej.

- Asystowanie przy zabiegach:

• układanie na odpowiednich miejscach potrzebnych do danego zabiegu instrumentów oraz, w razie potrzeby, środków do opatrywania ran, igieł, nici chirurgicznych, przygotowywanie miejsca pracy,
• przygotowanie i wymieszanie materiałów do wypełnień, przygotowywanie zastrzyków,
• odpowiednie układanie pacjentów na fotelu zabiegowym, w razie potrzeby czyszczenie jamy ustnej przed zabiegiem,
• pomaganie lekarzowi podczas zabiegów, w zależności od rodzaju zabiegu –przygotowywanie operacji, obsługiwanie urządzeń do odsysania śliny, pyłu zębnego i wody chłodzącej,
• podawanie lekarzowi potrzebnych instrumentów oraz mas do wypełnień i odcisków, nici chirurgicznych i innych materiałów pomocniczych,
• w razie potrzeby wykonywanie zdjęć rentgenowskich całego uzębienia lub pojedynczych zębów pod kierunkiem i nadzorem lekarza i z przestrzeganiem przepisów o ochronie przed promieniowaniem (tylko w przypadku posiadania uprawnień wg rozporządzeń o ochronie przed skutkami promieniowania i promieniowaniu rentgenowskim),
• wywoływanie, oznakowywanie i odpowiednie przechowywanie zdjęć rentgenowskich,
• asystowanie i udzielanie pomocy w nagłych wypadkach, np. w przypadkach krwotoków, utrat świadomości, zapaści i szoku u pacjentów,
• sprzątanie, czyszczenie i dezynfekcja miejsca pracy po zabiegu.

- Wykonywanie prac laboratoryjnych (z reguły dopiero po dłuższym okresie pracy lub ukończeniu odpowiednich form kształcenia ustawicznego):

• wykonywanie modeli uzębienia, np. odlewanie modeli gipsowych z odcisków,
• wykonywanie szablonów do protez częściowych i całościowych,
• przeprowadzanie prostych napraw protez, np. przy złamaniach protez, obluzowaniu się mocowań, pęknięciach lub konieczności ponownego umocowania zębów,
• wykonywanie prowizorycznych koronek,
• przeprowadzanie prac polerskich i frezerskich, np. przy modelach gipsowych lub dopasowywaniu krawędzi protez.

- Konserwacja, czyszczenie i dezynfekcja instrumentów, aparatów i urządzeń:

• fachowa sterylizacja, zgodne z przepisami oznakowywanie i przechowywanie wysterylizowanych instrumentów stomatologicznych; sterylizowanie materiałów opatrunkowych i ręczników; przygotowywanie roztworów do mycia i dezynfekcji rąk,
• dezynfekcja urządzeń i oprzyrządowania, np. fotela zabiegowego, umywalki; czyszczenie i dezynfekcja płytek i szpatułek do mieszania mas itp.,
• troszczenie się o porządek, czystość i higienę na terenie praktyki i sanitariatów,
• nadzór nad sprawnością aparatów, urządzeń i instrumentów obrotowych, w razie konieczności zlecanie prac konserwacyjnych lub samodzielne usuwanie drobnych usterek.

- Wykonywanie prac biurowych, administracyjnych i rozliczeniowych:

• prowadzenie i nadzorowanie kartoteki pacjentów, wpisywanie zabiegów stomatologicznych w karty i książeczki zdrowia pacjentów,
• telefoniczne załatwianie spraw,
• współpraca z hurtowniami stomatologicznymi, laboratoriami analitycznymi i laboratoriami techniki dentystycznej, zamiawianie materiałów dla praktyki (np. amalgamat, instrumenty, klisze rentgenowskie),
• przygotowywanie zleceń dla laboratoriów techniki dentystycznej wg zaleceń lekarza, wysyłka dokumentacji wraz z odciskami szczęki lub uzębienia,
• nadzorowanie terminów dostaw i przesyłek, sprawdzanie rachunków, przygotowywanie reklamacji,
• wypełnianie planów zabiegów oraz kosztorysów leczenia wg zaleceń lekarza,
• wystawianie rachunków dla pacjentów prywatnych, nadzorowanie wpływów należności, w razie potrzeby przygotowywanie wezwań do zapłaty,
• prowadzenie rozliczeń z instytucjami ubezpieczeniowymi,
• dokonywanie płatności wg poleceń i pod nadzorem lekarza,
• zamawianie i kupno materiałów biurowych, instrumentów i leków,
• załatwianie korespondencji z pacjentami, instytucjami ubezpieczeniowymi, organizacjami zawodowymi i dostawcami; pisanie rozpoznań i sprawozdań lekarskich, sporządzanie listów lekarskich i pism dotyczących przeniesienia pacjenta wg wskazówek lub pod dyktando lekarza, wypełnianie formularzy.

Niemiecki zawód asystent stomatologiczny (nazwa niemiecka: zahnmedizinische/-r Fachangestellte/-r) jest częściowo porównywalny z następującymi polskimi zawodami:

• Asystentka stomatologiczna, nauka zawodu na poziomie rocznej szkoły policealnej.
• Higienistka stomatologiczna, nauka zawodu na poziomie dwuletniej szkoły policealnej.

Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania“ oraz „Wymiar godzin”.

W systemie dualnym placówką szkoleniową jest przede wszystkim zakład pracy. Dodatkowo istnieje obowiązek uczęszczania do szkoły zawodowej (szkoły zawodowe w Brandenburgii nazywane są "Oberstufenzentren" czyli "Zespoły szkół ponadpodstawowych"). Zakład pracy w którym ma być zatrudniony uczeń informuje go, w której szkole w regionie jest prowadzona nauka jego zawodu.

Zasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz) lub Ustawie o rzemiośle (niem. Handwerksordnung), nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego. Zakłady pracy zatrudniają jednak przeważnie kandydatów do nauki zawodu asystent stomatologiczny legitymujących się posiadaniem średniego poziomu wykształcenia (wg. klasyfikacji niemieckiej).

Wymagany poziom wykształcenia wg przepisów prawnych

Według Ustawy o kształceniu zawodowym (Berufsbildungsgesetz) nie ma żadnych warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego.

Inne warunki rozpoczęcia nauki

Przed rozpoczęciem nauki zawodu należy przedłożyć zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania zawodu.

Zgodnie z § 32 Ustawy o ochronie pracy osób niepełnoletnich (§ 32 des Jugendarbeitsschutzgesetzes) podejmujące pracę zawodową osoby niepełnoletnie (poniżej osiemnastego roku życia), mogą zostać zatrudnione tylko wtedy, kiedy przedłożą zaświadczenie o przejściu wstępnego badania lekarskiego (niem. Erstuntersuchung). 

Nauka zawodu trwa 3 lata.

Skrócenie okresu nauki

Na wspólny wniosek ucznia i szkolącego zakładu pracy, w którym odbywa się nauka zawodu, składany do jednostki odpowiedzialnej za kształcenie zawodowe, okres nauki ulega skróceniu, jeżeli można oczekiwać osiągnięcia celu nauki w czasie krótszym od przewidzianego. Czas, o który zostaje skrócony okres nauki, jest różny i zależy od ukończonego przed podjęciem nauki zawodu poziomu wykształcenia. W uzasadnionych przypadkach wniosek może dotyczyć również skrócenia dziennego lub tygodniowego wymiaru godzinowego praktycznej nauki zawodu (niem. Teilzeitberufsausbildung). 

Rządy poszczególnych krajów związkowych mogą ustalić warunki zaliczenia okresów nauki w szkołach oraz innych placówkach prowadzących kształcenie zawodowe. Warunkiem zaliczenia okresu nauki jest wspólny wniosek ucznia i zakładu pracy, w którym odbywa się nauka zawodu, składany do jednostki odpowiedzialnej za kształcenie zawodowe.

Przed upływem okresu nauki zawodu w zakładzie pracy i szkole zawodowej uczniowie mogą zostać dopuszczeni do egzaminu końcowego, jeżeli jest to uzasadnione ich wynikami w nauce. Okres skrócenia wynosi w takich przypadkach najczęściej 6 miesięcy.

Przedłużenie okresu nauki

Jeżeli jest to konieczne, jednostka odpowiedzialna za kształcenie zawodowe może w wyjątkowych przypadkach przedłużyć okres nauki zawodu.

W szkolącym zakładzie pracy uczniowie zdobywają przykładowo wiedzę z następujących zakresów:

• w jaki sposób asystuje się podczas leczenia pacjentów,
• jakie zabiegi higieniczne muszą być przeprowadzane,
• w jaki sposób wykonuje się zdjęcia rentgenowskie,
• jakie są możliwości zapobiegania próchnicy zębów i paradontozie oraz w jaki sposób informować o nich pacjentów,
• w jaki sposób rejestruje się wykonane prace w celu ich rozliczenia,
• w jaki sposób funkcjonuje praca zespołowa i praca w ramach procesu,
• w jaki sposób należy opiekować pacjentami przed, w czasie i po zabiegu,
• w jaki sposób udziela się pacjentom instrukcji odnośnie higieny jamy ustnej oraz jak prowadzi się profilaktyczne zajęcia grupowe,
• w jaki sposób prowadzi się dokumentację przebiegu zabiegów,
• w jaki sposób organizuje się czynności wykonywane w praktyce stomatologicznym,
• jakie istnieją działania mające na celu zapewnienie jakości oraz jak się je przeprowadza,
• w jaki sposób sporządza się terminarze oraz jak się nadzoruje,
• na co należy zwracać uwagę przy prowadzeniu korespondencji,
• w jaki sposób kontroluje się wpływy płatności,
• w jaki sposób korzysta się z systemów informacyjnych i komunikacyjnych,
• jakie istnieją uregulowania odnośnie ochrony danych oraz jak zapewnić ich przestrzeganie.

Podczas całego okresu nauki uczniom przekazuje się informacje z następujących zakresów:

• jakie wzajemne prawa i obowiązki wynikają z umowy o naukę zawodu,
• jak zorganizowany jest szkolący zakład pracy,
• w jaki sposób stosowane są przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
• jakie przepisy i wytyczne związane z ochroną środowiska obowiązują oraz czego należy w związku z nimi przestrzegać.

Przedmiotem zajęć teoretycznych w szkole zawodowej są następujące działy tematyczne:

1. Orientacja w zawodzie i służbie zdrowia (60 h)
2. Przyjmowanie pacjentów i opieka nad nimi (60 h)
3. Organizacja higieny na terenie praktyki stomatologicznej (60 h)
4. Asystowanie podczas terapii przeciwpróchniczej (60 h)
5. Asystowanie przy zabiegach endodoncyjnych (40 h)
6. Organizacja czynności w praktyce stomatologicznej (80 h)
7. Zapobieganie nieoczekiwanym wypadkom i pomoc w nagłych przypadkach (60 h)
8. Asystowanie przy zabiegach chirurgicznych (60 h)
9. Zaopatrzenie i gospodarka zapasami (80 h)
10. Asystowanie przy leczeniu schorzeń jamy ustnej i przyzębia; przygotowywanie zabiegów zabezpieczających przed promieniowaniem i promieniowaniem rentgenowskim (80 h)
11. Planowanie i realizacja działań profilaktycznych (80 h)
12. Asystowanie przy zabiegach protetycznych (80 h)
13. Udział w planowaniu procesów pracy w praktyce stomatologicznej (40 h)

Łącznie 840 godzin

Tygodniowy czas pracy jest uzależniony od roku nauki zawodu i wynosi od 26 do 32 godzin pracy tygodniowo (3 dni w tygodniu). Dodatkowo odbywają się zajęcia w szkole zawodowej (2 dni w tygodniu).

Łącznie ok. 4000 godzin

Nauka zawodu w zakładzie pracy jest dla ucznia bezpłatna. W związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą jednakże powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. podręczników fachowych), koszty dojazdów lub, w niektórych przypadkach, zakwaterowania poza miejscem zamieszkania ucznia.

Możliwości wsparcia finansowego

Po spełnieniu określonych warunków uczniowie mogą otrzymać stypendium na okres nauki zawodu (niem. Berufsausbildungsbeihilfe, w skrócie BAB). Informacji na temat warunków otrzymania oraz wysokości możliwego stypendium dostarcza odpowiednia ulotka Federalnej Agencji d.s. Pracy oraz dostępny w sieci kalkulator stypendium na okres nauki zawodu (Berufsausbildungsbeihilfe-Rechner (BAB)).

Wynagrodzenie za okres nauki zawodu

Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej branży i terytorialnego zasięgu obowiązywania odpowiedniego układu taryfowego.

Również miasto / region mają decydujący wpływ na wysokość wynagrodzenia w okresie nauki zawodu. Nadal istnieją również różnice między Niemcami Wschodnimi i Zachodnimi.

Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Uczniowie zawodu mogą otrzymywać około 800 do 900 Euro wynagrodzenia miesięcznego.

Źródło:

Ausbildungsvergütungen (DAV) des Bundesinstituts für Berufsbildung (BIBB)

Przedstawione poniżej dane są danymi orientacyjnymi, mającymi na celu przedstawienie rozpiętości wysokości wynagrodzeń i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Zarobki są w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.

Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne.

Dlatego najlepszym sposobem sprawdzenia aktualnych wynagrodzeń regionalnych są następujące strony internetowe: ...

www.gehalt.de

www.gehaltsvergleich.com

www.nettolohn.de

Niektóre krajowe izby lekarsko-dentystyczne nie akceptują ujednoliconego uregulowania zarobków asystentów stomatologicznych. W poszczególnych krajach związkowych lub regionach (np. w Hesji, Hamburgu, Kraju Saary, Westfalii i Lippe, Berlinie) obowiązuje w związku z tym tzw. parasolowy układ taryfowy dla asystentów stomatologicznych (niem. Manteltarifvertrag für Zahnmedizinische Fachangestellte).

Ukończenie z wynikiem pozytywnym nauki i wejście w życie zawodowe to dopiero początek. Warunkiem odniesienia sukcesu zawodowego jest bycie na bieżąco i ciągłe uzupełnianie, pogłębianie i dopasowywanie do aktualnych trendów własnej wiedzy fachowej dzięki różnym formom kształcenia ustawicznego. Innymi możliwościami są wyspecjalizowanie się w jakiejś węższej dziedzinie, kontynuacja kształcenia zapewniająca awans zawodowy lub podjęcie samodzielnej działalności gospodarczej. Osoby chcące zdobyć doświadczenie i pracować za granicą mogą pójść drogą pogłębiania znajomości języków obcych i zdobywania kwalifikacji międzynarodowych.

Wskazówka odnośnie możliwości otrzymania wsparcia finansowego:

Dla szczególnie uzdolnionych młodych fachowców istnieje możliwość otrzymania stypendium i wsparcia podczas korzystania z form kształcenia ustawicznego lub studiów wyższych.

Więcej informacji na ten temat można znaleźć tutaj.

Kształcenie ustawiczne umożliwiająceawans zawodowy:

- Specjaliści – ekonomiści, specjaliści ds. zarządzania, handlowcy różnych specjalności:

• Specjalista ds. zarządzania w dziedzinie opieki socjalnej i zdrowotnej
• Specjalista – ekonomista ds. zarządzania w służbie zdrowia (szkoła zawodowa)

- Inne możliwe kierunki kształcenia ustawicznego:

• Wykwalifikowany asystent stomatologiczny
• Asystent stomatologiczny ds. profilaktyki
• Asystent stomatologiczny ds. administracyjnych

Kierunki studiów:

• Stomatologia
• Zarządzanie w opiece zdrowotnej

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Strona internetowa stowarzyszenia Wolne Zrzeszenie Niemieckich Lekarzy Dentystów (Freier Verband Deutscher Zahnärzte e.V.):

www.fvdz.de

Strona internetowa Federalnej Izby Lekarsko-Dentystycznej zrzeszającej izby lekarsko-dentystyczne poszczególnych krajów związkowych (Bundeszahnärztekammer Arbeitsgemeinschaft der Deutschen Zahnärztekammern):

www.bzaek.de

Strona internetowa poświęcona zawodom związanym ze stomatologią:

www.zahnjob.de

Strona internetowa Krajowej Izby Lekarsko-Dentystycznej Brandenburgii (Landeszahnärztekammer Brandenburg):

http://www.lzkb.de/

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Giełda miejsc pracy dla lekarzy i przedstawicieli innych zawodów medycznych:

www.jobcenter-medizin.de

Giełda pracy dla wykwalifikowanego personelu stomatologicznego lub technicznego personelu stomatologicznego:

www.zahnjob.de

Pośrednictwo i delegowanie profesjonalnego personelu w dziedzinie medycyny i zawodów opiekuńczych:

http://www.stegmed.de

Oferty miejsc pracy w służbie zdrowia:

medi-jobs

Giełda pracy Federalnej Agencji ds. Pracy z podziałem na dziedziny zawodowe i regiony:

http://jobboerse.arbeitsagentur.de

Ogólna giełda pracy z podziałem na dziedziny zawodowe:

http://www.jobpilot.de

Ogólna giełda pracy z funkcją wyszukiwania ofert w regionach:

http://www.jobsuche.de

Giełda pracy z podziałem na branże i regiony:

http://www.jobrobot.de

Duża giełda pracy dla zawodów medycznych:

http://www.stepstone.de