Nauka zawodu w systemie dualnym

W przypadku zawodu mechanik techniki ortopedycznej stosowaną formą kształcenia jest nauka zawodu w systemie dualnym, którą realizuje się równolegle w zakładzie pracy i szkole zawodowej.

Nauka tego zawodu jest realizowana z podziałem na następujące specjalności:

• Ortotyka indywidualna
• Indywidualna technika rehabilitacyjna
• Protetyka

Wraz z ukończeniem nauki zawodu uczniowie uzyskują tytuł zawodowy: Mechanik techniki ortopedycznej (niem. Orthopädietechnik-Mechaniker/ Orthopädietechnik-Mechanikerin)

Mechanicy techniki ortopedycznej wykonują – najczęściej wg zaleceń lekarza, różne rodzaje przedmiotów ortopedycznych i dostosowują je do potrzeb pacjentów. W zależności od posiadanej specjalności wykonują przede wszystkim sztuczne kończyny (protezy), konstrukcje służące do usztywnienia korpusu, ramion i nóg (ortezy) oraz specjalne opatrunki usztywniające lub wyroby rehabilitacji indywidualnej, takie jak wózki lub łóżka dla osób chorych.

Dokonują oceny uwarunkowań anatomicznych, psychologicznych, biomechanicznych i patologicznych oraz doradzają pacjentom podczas wyboru środka pomocniczego. Poza tym dokonują pomiarów części ciała lub wykonują ich formy, a następnie przygotowują rysunki konstrukcyjne i modele. Podczas wykonywania przedmiotów ortopedycznych obrabiają różne materiały przy użyciu technik maszynowych i ręcznych. Zajmują się również naprawą, konserwacją i regulacją przedmiotów ortopedycznych oraz udzielają pacjentom instrukcji posługiwania się nimi.

Niemiecki zawód mechanik techniki ortopedycznej (nazwa niemiecka: Orthopädietechnik-Mechaniker/-in) jest porównywalny z polskim zawodem:

• Technik ortopeda,którego nauka jest realizowana w pięcioletnich technikach lub szkołach policealnych.

Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania“ oraz „Wymiar godzin”.

W systemie dualnym placówką szkoleniową jest przede wszystkim zakład pracy. Dodatkowo istnieje obowiązek uczęszczania do szkoły zawodowej (szkoły zawodowe w Brandenburgii nazywane są "Oberstufenzentren" czyli "Zespoły szkół ponadpodstawowych"). Zakład pracy w którym ma być zatrudniony uczeń informuje go, w której szkole w regionie jest prowadzona nauka jego zawodu.

Zasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz) lub Ustawie o rzemiośle (niem. Handwerksordnung), nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego.

Zakłady pracy zatrudniają przeważnie kandydatów do nauki zawodu mechanik techniki ortopedycznej legitymujących się średnim poziomem wykształcenia (wg klasyfikacji niemieckiej, np. Realschule).

Nauka zawodu trwa 3 lata.

Skrócenie okresu nauki:

• Na wspólny wniosek ucznia i szkolącego zakładu pracy, w którym odbywa się nauka zawodu, składany do jednostki odpowiedzialnej za kształcenie zawodowe, okres nauki ulega skróceniu, jeżeli można oczekiwać osiągnięcia celu nauki w czasie krótszym od przewidzianego. Czas, o który zostaje skrócony okres nauki, jest różny i zależy od ukończonego przed podjęciem nauki zawodu poziomu wykształcenia. W uzasadnionych przypadkach wniosek może dotyczyć również skrócenia dziennego lub tygodniowego wymiaru godzinowego praktycznej nauki zawodu (niem. Teilzeitberufsausbildung). 
• Rządy poszczególnych krajów związkowych mogą ustalić warunki zaliczenia okresów wcześniejszej nauki w szkołach oraz innych placówkach prowadzących kształcenie zawodowe. Warunkiem zaliczenia okresu nauki jest wspólny wniosek ucznia i zakładu pracy, w którym odbywa się nauka zawodu, składany do jednostki odpowiedzialnej za kształcenie zawodowe.
• Przed upływem okresu nauki zawodu w zakładzie pracy i szkole zawodowej uczniowie mogą zostać dopuszczeni do egzaminu czeladniczego, jeżeli jest to uzasadnione ich wynikami w nauce. Okres skrócenia wynosi w takich przypadkach najczęściej 6 miesięcy.

Przedłużenie okresu nauki:

• Jeżeli jest to konieczne, jednostka odpowiedzialna za kształcenie zawodowe może w wyjątkowych przypadkach przedłużyć okres nauki zawodu.

Podczas pierwszych 18 miesięcy uczniowie uczą się np. w zakładzie szkolącym:

• jak korzystać ze specyfikacji, tabel, wykresów, podręczników i instrukcji obsługi,
• w jaki sposób czyści się i utrzymuje w stanie sprawności narzędzia, przyrządy pomiarowe, typowe dla zawodu obrabiarki i urządzenia techniczne,
• jak obrabia się materiały, np. w procesach obróbki plastycznej lub obróbki skrawaniem,
• na co należy zwracać uwagę podczas łączenia części konstrukcyjnych,
• w jaki sposób dokonuje się oceny dysfunkcji aparatu ruchu,
• jak, w sposób odpowiedni do sytuacji, przyjmuje się pacjenta, jak się nim opiekować oraz jak radzić sobie z sytuacjami konfliktowymi,
• w jaki sposób udzielać pacjentom informacji na temat sposobu posługiwania się i zasad działania przedmiotów ortopedycznych.

W drugiej połowie okresu nauki zawodu w zakładzie szkolącym uczniowie uczą się m.in.:

• w jaki sposób dokonuje się oceny obrazu klinicznego choroby oraz jak na jego podstawie dobiera się odpowiednie środki pomocnicze,
• w jaki sposób udzielać porad lekarzom oraz personelowi medycznemu, pielęgniarskiemu i terapeutycznemu porad na temat zaopatrzenia pacjenta w przedmioty ortopedyczne,
• jak pobiera się formy zniekształceń, efektów nieprawidłowego rozwoju i kikutów poamputacyjnych,
• jak przy pomocy komputera wykonuje się z uwzględnieniem dokonanych pomiarów cyfrowy model pozytywowy do celów protetyki, ortotyki i techniki rehabilitacyjnej,
• na co należy zwracać uwagę podczas wykonywania i dopasowywania takich środków pomocniczych, jak opatrunki usztywniające, pasy przepuklinowe i lędźwiowych,
• w jaki sposób montuje się protezy i ortezy,
• w jaki sposób utrzymuje się w odpowiednim stanie protezy, ortezy, oraz środki pomocnicze ułatwiające stanie i chodzenie.

Zajęcia teoretyczne są podzielone na następujące obszary tematyczne:

1. Zrozumienie istoty zawodu i prezentacja szkolącego zakładu pracy: 40 h
2. Wykonywanie i dopasowywanie wkładek ortopedycznych: 80 h
3. Montaż środków rehabilitacyjnych: 40 h
4. Dopasowywanie konfekcjonowanych przedmiotów ortopedycznych dla kończyn dolnych: 120 h
5. Wykonywanie i dopasowywanie indywidualnych ortez kończyn dolnych: 100 h
6. Wykonywanie i dopasowywanie opatrunków usztywniających korpus i pasów lędźwiowych oraz ortez kończyn górnych: 80 h
7. Wykonywanie protez stopy i nogi poniżej kolana: 100 h
8. Wykonywanie protez nogi powyżej kolana: 80 h
9. Wykonywanie i dopasowywanie gorsetów: 40 h
10. Dopasowywanie indywidualnych środków rehabilitacyjnych: 60 h
11. Prezentacja oferty i realizacja indywidualnego zaopatrzenia w zakresie protetyki, ortotyki lub techniki rehabilitacyjnej: 100 h

Łącznie: 840 godzin

W trzecim roku nauki zawodu następuje pogłębienie wiedzy w zakresie jednej z trzech specjalności: ortotyka indywidualna, indywidualna technika rehabilitacji lub protetyka.

Zajęcia w szkole zawodowej odbywają się w dwutygodniowych blokach. Pomiędzy nimi obywa się praktyczna nauka zawodu w szkolącym zakładzie pracy.

Zajęcia w szkole zawodowej odbywają się w dwutygodniowych blokach. Pomiędzy nimi obywa się praktyczna nauka zawodu w szkolącym zakładzie pracy.

Łącznie: ok. 4000 godzin – Część praktyczna nauki zawodu stanowi z reguły ok. 80% ogólnego czasu nauki.

Nauka zawodu w zakładzie pracy jest dla ucznia bezpłatna. W związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą jednakże powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. podręczników fachowych), koszty dojazdów lub, w niektórych przypadkach, zakwaterowania poza miejscem zamieszkania ucznia.

Możliwości wsparcia finansowego:

Po spełnieniu określonych warunków uczniowie mogą otrzymać stypendium na okres nauki zawodu (niem. Berufsausbildungsbeihilfe, w skrócie BAB). Informacji na temat warunków otrzymania oraz wysokości możliwego stypendium dostarcza odpowiednia ulotka Federalnej Agencji d.s. Pracy oraz dostępny w sieci kalkulator stypendium na okres nauki zawodu (Berufsausbildungsbeihilfe-Rechner (BAB)).

Wynagrodzenie za okres nauki zawodu

Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej branży i terytorialnego zasięgu obowiązywania odpowiedniego układu taryfowego.

Również miasto / region mają decydujący wpływ na wysokość wynagrodzenia w okresie nauki zawodu. Nadal istnieją również różnice między Niemcami Wschodnimi i Zachodnimi.

Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Uczniowie zawodu mogą otrzymywać około 500 do 700 Euro wynagrodzenia miesięcznego.

Źródło:

www.ausbildung.de

Przedstawione poniżej dane są danymi orientacyjnymi, mającymi na celu przedstawienie rozpiętości wysokości wynagrodzeń i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Zarobki są w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.

Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne.

Dlatego najlepszym sposobem sprawdzenia aktualnych wynagrodzeń regionalnych są następujące strony internetowe: ...

www.gehalt.de

www.gehaltsvergleich.com

www.nettolohn.de

Informacje na temat obowiązujących układów zbiorowych pracy w sektorze opieki zdrowotnej/społecznym można znaleźć na stronie internetowej Związku Zawodowego Verdi pod adresem https://gesundheit-soziales.verdi.de/.

Formy kształcenia ustawicznego mogą być pomocne w byciu na bieżąco ze sprawami zawodowymi, w zdobyciu specjalizacji, osiągnięciu awansu zawodowego lub podjęciu samodzielnej działalności gospodarczej.

Kursy kwalifikacyjne:

• Technika ortopedyczna
• Technika i mechanika precyzyjna
• Obróbka skrawaniem metali
• Obróbka i przetwórstwo drewna – specjalistyczne doskonalenie zawodowe
• Obróbka i przetwórstwo tworzyw sztucznych – specjalistyczne doskonalenie zawodowe
• Elektronika, Mechatronika
• Projektowanie wspomagane komputerowo – Aplikacje CAD
• Planowanie i sterowanie, Przygotowanie pracy
• Aplikacje komputerowe w rzemiośle / w innych branżach
• Polityka serwisowa, Obsługa klienta, Reklamacje i skargi
• Komunikacja i prowadzenie rozmów w rzemiośle
• Bezpieczeństwo i higiena pracy

Kształcenie ustawiczne umożliwiające awans zawodowy:

- Mistrzowie:

• Mistrz techniki ortopedycznej
• Mistrz obuwnictwa ortopedycznego

- Technicy:

• Technik z egzaminem państwowym w specjalności technika medyczna

- Starsi specjaliści, specjaliści – ekonomiści, wykwalifikowani handlowcy różnych specjalności:

• Starszy specjalista ds. technicznych
• Wykwalifikowany handlowiec w branży rzemieślniczej

- Inne możliwości kształcenia ustawicznego zapewniające awans zawodowy:

• Asystent w działalności rzemieślniczej
• Nauczyciel zawodów objętych systemem dualnym (kształcenie ustawiczne)

Kierunki studiów:

• Technika ortopedyczna i rehabilitacyjna (licencjat)
• Technika medyczna (licencjat)

Różnorodne formy kształcenia ustawicznego, zapewniającego awans zawodowy oraz liczne seminaria oferuje również IHK-Projektgesellschaft mbH Ostbrandenburg www.ihk-projekt.de.

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Forum techniki ortopedycznej – Platforma branżowa:

http://www.ot-forum.de/

Krajowy Cech Techniki Ortopedycznej Berlina i Brandenburgii (Landesinnung für Orthopädietechnik Berlin- Brandenburg):

http://www.otibb.de

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Giełda miejsc pracy Federalnej Agencji ds. Pracy:

http://jobboerse.arbeitsagentur.de

Ogólna giełda pracy z podziałem na dziedziny zawodowe:

http://www.jobpilot.de

Ogólna giełda pracy z funkcją wyszukiwania ofert w regionach:

http://www.jobsuche.de

Giełda pracy z podziałem na branże i regiony:

http://www.jobrobot.de

Duża giełda pracy:

http://www.stepstone.de