Nauka zawodu w systemie dualnym

Monter palenisk i kominów przemysłowychjest oficjalnie uznawanym zawodem wyuczonym w rozumieniu Ustawy o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz, w skrócie BBiG) Ustawy o rzemiośle (niem. Handwerksordnung, w skrócie HwO).

Trzyletnia nauka w systemie dualnym jest realizowana wg przepisów ujednoliconych na terenie całych Niemiec i jest oferowana przez przedsiębiorstwa przemysłowe i zakłady rzemieślnicze.

Tytuł zawodowy: Monter palenisk i kominów przemysłowych (niem. Feuerungs- und Schornsteinbauer/-in)

Monterzy palenisk i kominów przemysłowych zajmują się budową i remontami palenisk przemysłowych, w których występują ekstremalnie wysokie temperatury, łącznie z niezbędnymi systemami odprowadzania spalin. Murują, tynkują i fugują ściany palenisk, kominów i kanałów spalinowych oraz montują elementy prefabrykowane. W przypadku budowy kominów przemysłowych wznoszą również ściany z żelazobetonu. W końcowym etapie robót montują obręcze kominowe, pokrywy wylotu komina i instalacje piorunochronne. Podczas budowy palenisk wykorzystują materiały ogniotrwałe i wytrzymałe na wysokie temperatury o dużej wytrzymałości. Poza tym monterzy palenisk i kominów przemysłowych zajmują się kontrolą, konserwacją i naprawami, np. ustalają powstałe szkody i ich przyczyny oraz przeprowadzają prace remontowe.

Źródło: BERUFENET, http://berufenet.arbeitsagentur.de

Niemiecki zawód monter palenisk i kominów przemysłowych (niem. Feuerungs- und Schornsteinbauer/-in) nie posiada bezpośredniego odpowiednika w polskim systemie szkolnictwa zawodowego, ale jest częściowo porównywalny z polskimi zawodami:

• Zdun, poziom kształcenia – trzyletnia zasadnicza szkoła zawodowa.
• Murarz-tynkarz, poziom kształcenia – trzyletnia zasadnicza szkoła zawodowa.
• Betoniarz-zbrojarz, poziom kształcenia – trzyletnia zasadnicza szkoła zawodowa.

Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania” oraz „Wymiar godzin”.

Zasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz) lub Ustawie o rzemiośle (niem. Handwerksordnung), nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego.

Zakłady szkolące zatrudniają przeważnie kandydatów do nauki tego zawodu legitymujących się niższym (ukończenie Hauptschule) lub średnim (np. ukończenie Realschule) poziomem wykształcenia wg klasyfikacji niemieckiej

Źródło: BERUFENET, http://berufenet.arbeitsagentur.de

Nauka zawodu trwa 3 lata.

Uczniowie mogą zostać dopuszczeni do egzaminu końcowego przed upływem okresu nauki zawodu w zakładzie pracy i szkole zawodowej, jeżeli jest to uzasadnione ich wynikami w nauce. Okres skrócenia wynosi w takich przypadkach najczęściej 6 miesięcy.

Podczas zawodowego kształcenia podstawowego w pierwszym roku nauki uczniowie uczą się w zakładzie szkolącym przykładowo:

• jakie istnieją narzędzia, urządzenia i maszyny budowlane oraz jak się nimi posługiwać,
• na co należy zwracać uwagę podczas wykonywania brył z użyciem cegieł, zapraw i mieszanek betonowych, szalunków, zbrojeń, izolacji, tynku i posadzek,
• w jaki sposób wykonuje się wykopy pod budynki oraz rowy,
• co należy uwzględnić podczas czytania i sporządzania rysunków, szkiców i schematów układania.

Na początku zawodowego kształcenia specjalistycznego (w drugim roku nauki) uczniom przekazywane są m.in. następujące umiejętności:

• jakie stosuje się materiały budowlane i budowlane materiały pomocnicze i elementy prefabrykowane,
• jak układa się i montuje elementy prefabrykowane,
• w jaki sposób wykonuje się izolacje z materiałów organicznych i nieorganicznych, mat i zasypek,
• w jaki sposób oblicza się zapotrzebowanie na materiały budowlane,
• przy pomocy jakich technik wykonuje się elementy budowlane z betonu i żelazobetonu.

W trzecim roku nauki uczniowie dowiadują się:

• czego należy przestrzegać podczas wykonywania brył murowanych z cegieł normalnych i kształtkowych, np. podczas przygotowywania zapraw ogniotrwałych i izolacyjnych lub wykonywania sklepień z cegieł kształtkowych,
• w jaki sposób muruje się i fuguje trzony i wykładziny dla kominów wolnostojących,
• w jaki sposób mocuje się instalacje piorunochronne, drabinki lub pokrywy wylotu komina,
• w jaki sposób przycina się, wygina i układa zbrojenia oraz jak wykonuje się szalunki do betonowania,
• na co nalezy zwracać uwagę podczas stosowania materiałów izolacyjnych do izolacji termicznej, dźwiękowej i przeciwpożarowej.

Źródło: BERUFENET, http://berufenet.arbeitsagentur.de

Przegląd obszarów tematycznych z pensum godzinowym podczas trzyletniej nauki zawodu:

1. Urządzanie placu budowy: 20 h

2. Uzbrojenie i posadowienie budowli: 60 h

3. Murowanie jednowarstwowej bryły budynku: 60 h

4. Wykonanie elementu z żelbetonu: 60 h

5. Wykonanie konstrukcji drewnianej: 60 h

6. Powlekanie i okładzinowanie elementu budowlanego: 60 h

- Kształcenie specjalistyczne dla wykwalifikowanych robotników budowlanych ze specjalnością budowa palenisk i kominów (tytuł zawodowy stanowiący stopień pośredni): 

7. Betonowanie fundamentu komina: 40 h

8. Murowanie komina wolnostojącego: 80 h

9. Wykonywanie wymurówki kadzi surówkowej: 60 h

10. Wykonywanie wykładziny wewnętrznej okrężnicy wielowarstwowej: 100 h

- Monter palenisk i kominów przemysłowych:

11. Wykonywanie komina żelbetonowego: 80 h

12. Murowanie sklepienia z cegieł kształtkowych: 100 h

13. Wykonywanie wykładziny wewnętrznej kotła: 60 h

14. Wykonywanie instalacji piorunochronnej: 20 h

15. Remontowanie wanny szklarskiej: 20 h

Łącznie: 880 h

Ramowy plan nauczania w pełnym brzmieniu można znaleźć pod poniższym adresem:

Podczas nauki tego zawodu w systemie dualnym uczniowie odbywają zajęcia praktyczne w zakładzie szkolącym i teoretyczne w szkole zawodowej.

Częśćpraktyczna zajmuje z reguły ok. 80% całego okresu naukizawodu.

Nauka zawodu w zakładzie pracy jest dla ucznia bezpłatna, jednakże w związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. literatury fachowej), koszty dojazdów lub zakwaterowania poza miejscem zamieszkania.

Wynagrodzenie za okres nauki zawodu

Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej branży i terytorialnego zasięgu obowiązywania odpowiedniego układu taryfowego. W pewnych warunkach, np. kiedy w danym zakładzie pracy nie obowiązują układy taryfowe, możliwe jest również swobodne ustalenie wysokości wynagrodzeń za okres nauki zawodu.

Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Uczniowie pobierający naukę zawodu w zakładach przemysłowych i rzemieślniczych mogą w poszczególnych latach otrzymywać miesięcznie np. następujące wynagrodzenia za okres nauki zawodu:

• w pierwszym roku nauki: od 587 do669 euro,
• w drugim roku nauki: od 838 do 1.069 euro,
• w trzecim roku nauki: od 1.098 do 1.398 euro.

Źródła:

Federalne Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych, Taryfowe wynagrodzenia za okres nauki zawodu (Bundesministerium für Arbeit und Soziales, Tarifauswertung – Tarifvertragliche Ausbildungsvergütungen) – Stan z października 2013.

BERUFENET, http://berufenet.arbeitsagentur.de

Zarobki

Przedstawione poniżej dane są danymi orientacyjnymi, mającymi na celu przedstawienie rozpiętości wysokości wynagrodzeń i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Zarobkisą w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.

Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne. W zależności od regionu i branży występują różnice w wysokości zarobków.

Wynagrodzenie zasadnicze brutto wg układów taryfowych może w tym zawodzie wynosić przykładowo 18,55 euro/godzinę.

Źródła:

Statystyczny Poradnik Polityki Taryfowej, Archiwum Taryf Fundacji Hansa Böcklera 2014 (niem. WSI-Tarifarchiv 2014)

BERUFENET, http://berufenet.arbeitsagentur.de

Informacje na temat uregulowań taryfowych można uzyskać np. w Przemysłowym Związku Zawodowym Branży Budowlanej, Rolnej i Ochrony Środowiska, Biuro Regionalne dla Berlina i Brandenburgii (IG Bauen-Agrar-Umwelt).

Formy kształcenia ustawicznego mogą być pomocne w pozostawaniu na bieżąco ze sprawami zawodowymi, w zdobywaniu specjalizacji, osiąganiu awansu zawodowego lub podejmowaniu samodzielnej działalności gospodarczej.

Kursy kwalifikacyjne:

• Budowa palenisk i kominów
• Budowa ścian betonowych i żelbetonowych
• Technika budowlana
• Maszyny budowlane
• Izolacje termiczne, przeciwwilgociowe, dźwiękochłonne i ochrona przeciwpożarowa, budowa i kontrola instalacji piorunochronnych
• Szkolenia dla fachowego personelu kierownictwa budowy
• Bezpieczeństwo i higiena pracy – dla budownictwa
• Aplikacje komputerowe w budownictwie i rzemiośle

Kształcenie ustawiczne umożliwiające awans zawodowy:

- Mistrzowie:

• Mistrz robót murarskich i betoniarskich
• Majster dyplomowany – budownictwo lądowe nadziemne

- Technicy:

• Technik z egzaminem państwowym w specjalności technika budowlana, kierunek: budownictwo lądowe nadziemne
• Technik z egzaminem państwowym w specjalności technika budowlana, kierunek: konstrukcje żelbetowe
• Technik z egzaminem państwowym w specjalności technika budowlana, kierunek: działalność budowlana

- Starsi specjaliści, specjaliści – ekonomiści, wykwalifikowani handlowcy różnych specjalności:

• Specjalista do spraw technicznych
• Wykwalifikowany handlowiec w branży rzemieślniczej

- Inne możliwości kształcenia ustawicznego zapewniające awans zawodowy:

• Majster budowlany – budownictwo lądowe nadziemne
• Asystent w działalności rzemieślniczej
• Nauczyciel zawodów objętych systemem dualnym (kształcenie ustawiczne)

Kierunki studiów:

• Inżynieria budowlana (licencjat)
• Architektura (licencjat)

Różnorodne formy kształcenia ustawicznego, zapewniającego awans zawodowy oraz liczne seminaria oferuje również IHK-Projektgesellschaft mbH Ostbrandenburg www.ihk-projekt.de.

Źródło: BERUFENET, http://berufenet.arbeitsagentur.de

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Strona internetowa o rzemiośle w Niemczech:

http://www.handwerk-kompakt.de

Reportaż poświęcony zawodowi monter palenisk i kominów przemysłowych:

http://www.br.de/fernsehen/ard-alpha/sendungen/ich-machs/im-feuerungs-schornsteinbauer100.html

Film poświęcony zawodowi monter palenisk i kominów przemysłowych:

http://www.youtube.com/watch?v=lXx43cChvis

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Niemiecka giełda miejsc pracy dla zawodów rzemieślniczych i technicznych:

http://www.handwerkerstellen.de

Giełda miejsc pracy i nauki zawodu Federalnej Agencji d.s. Pracy z podziałem na branże i regiony:

www.jobboerse.arbeitsagentur.de

Ogólna giełda miejsc pracy z podziałem na branże:

http://www.jobpilot.de

Ogólna giełda miejsc pracy z wyszukiwarką wg regionów:

http://www.jobsuche.de

Giełda miejsc pracy z podziałem na branże i regiony:

http://www.jobrobot.de

Duża giełda miejsc pracy. Orientację w dużej liczbie ofert ułatwiają filtry regionalne i branżowe. Poza tym możliwe jest wyszukiwanie fragmentów tekstu i otrzymywanie interesujących ofert pracy dzięki usłudze „Jobagent":

http://www.stepstone.de