W zależności od przyjętej formy kształcenia nauka zawodu sanitariusz ratownik prowadzona jest w formie kursów, które najczęściej odbywają się w pełnym wymiarze czasowym. Możliwe są jednak także zajęcia w niepełnym wymiarze czasowym.
W okres nauki zawodu wplecione są fazy praktyk zawodowych.
Na naukę zawodu składają się: część teoretyczna, praktyka w szpitalu, praktyka w stacji pogotowia ratunkowego oraz kurs podsumowujący i egzaminy.
Sanitariusze ratownicy udzielają wsparcia asystentom ratownikom podczas działań w nagłych wypadkach i opatrują chore lub ranne osoby. Ponadto zajmują się transportowaniem chorych lub biorą udział w transporcie chorych jako odpowiedzialna osoba towarzysząca.
Sanitariusze ratownicy mają przede wszystkim następujące zadania:
- utrzymanie sprzętu, materiałów i pojazdów służbowych w stanie gotowości,
- kontrola, utrzymanie w czystości i tankowanie pojazdów służbowych (przeglądy pojazdu pod kątem bezpieczeństwa ruchu drogowego, przeprowadzanie lub zlecanie koniecznych prac konserwacyjnych lub napraw),
- kontrola i uzupełnianie stanu lub wymiana sprzętu oraz materiałów służących do zaopatrywania pacjentów,
- kontrola i uzupełnianie stanu niezbędnych formularzy i dokumentów,
- zgłaszanie gotowości do stanowiska lub centrali kierowania,
- przyjmowanie zleceń wyjazdów i przygotowywanie transportów,
- szybki i bezpieczny dojazd do miejsca akcji – w razie potrzeby z wykorzystaniem urządzeń ostrzegawczych i przywilejów w ruchu drogowym,
- rozpoznanie sytuacji na miejscu akcji:
- samodzielne udzielanie pierwszej pomocy w nagłych przypadkach medycznych wszelkiego rodzaju (odpowiednie ułożenie, sztuczne oddychanie, tamowanie krwotoków, pomoc w stanach wstrząsowych) lub udzielanie wsparcia ratownikom medycznym przy wykonywaniu tych czynności – w razie potrzeby wezwanie posiłków (np. lekarza pogotowia),
- w razie potrzeby udzielanie pomocy przedklinicznej w nagłych przypadkach,
- w razie potrzeby asystowanie lekarzowi pogotowia,
- podjęcie czynności niezbędnych w celu doprowadzenia pacjenta do stanu umożliwiającego transportowanie,
- opieka psychologiczna nad pacjentami i ich krewnymi oraz, w razie potrzeby, udzielanie porad,
- transportowanie osób chorych i świadczenie usług przewozowych dla pacjentów,
- przenoszenie pacjentów do pojazdu służbowego, ułożenie ich w pojeździe w sposób odpowiedni do stanu ich obrażeń lub schorzenia, bezpieczny i szybki transport do miejsca przeznaczenia,
- w razie konieczności nadzór na d funkcjami życiowymi oraz wykonywanie niezbędnych czynności związanych z leczeniem i opieką podczas transportu,
- sporządzanie dokumentacji przebiegu akcji na odpowiednich protokołach,
- przekazanie pacjenta oraz dokumentacji personelowi szpitala oraz powiadomienie go o istotnych z medycznego punktu widzenia obserwacjach i szczególnych wydarzeniach, które miały miejsce podczas akcji,
- czynności wykonywane po zakończeniu akcji:
- czyszczenie i dezynfekcja pojazdu, kontrola stanu leków,
- zmiana i zdanie odzieży ochronnej,
- sporządzenie dokumentacji, protokołów i sprawozdań,
- osiągnięcie stanu gotowości do kolejnych wezwań.
Ponadto sanitariusze ratownicy wykonują również następujące czynności:
- pełnienie służby telefonicznej i na portierni w stacji ratownictwa lub pełnienie służby telefonicznej i służby dyspozytorskiej na stanowisku kierowania,
- opatrywanie mniejszych obrażeń, opieka nad pacjentami z problemami krążeniowymi oraz asystowanie asystentom ratownikom lub lekarzom pogotowia podczas imprez masowych, takich jak koncerty, duże wydarzenia sportowe, festyny itp.,
- współdziałanie podczas akcji gaśniczych oraz katastrof.
Niemiecki zawód sanitariusz ratownik (nazwa niemiecka: Rettungssanitäter/-in) jest częściowo porównywalny z polskim zawodem:
- ratownik medyczny, nauka zawodu na poziomie 3-letnich studiów licencjackich.
Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania“ oraz „Wymiar godzin”.
Na terenie regionu kształcenie w zawodzie sanitariusz ratownik prowadzą m.in. wymienione placówki.
Akademie der GesundheitW przypadku nauki tego zawodu nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego.
Jednostki prowadzące kształcenie same ustalają kryteria przyjęcia. Z reguły wymagane jest wcześniejsze ukończenie Hauptschule lub nauki zawodu w systemie dualnym. Wymagane jest również ukończenie kursu pierwszej pomocy oraz zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych.
Z reguły wymaga się, aby kandydaci ukończyli 17 lub 18 rok życia i przedstawili zaświadczenie, że przeciwko nim nie toczy się aktualnie lub w okresie ostatnich pięciu lat nie było prowadzone prokuratorskie postępowanie dochodzeniowe. Częściowo wymagane jest również posiadanie prawa jazdy.
Pomocnicy ratownika, którzy w ramach kształcenia ustawicznego zamierzają ukończyć skrócony kurs uzupełniający dla sanitariuszy ratowników, muszą dodatkowo przedstawić zaświadczenie ukończenia szkolenia na pomocnika ratownika, które nie może być starsze niż cztery lata.
Pielęgniarki i pielęgniarze, którzy zamierzają ukończyć skrócony kurs uzupełniający dla sanitariuszy ratowników, muszą dodatkowo przedstawić dokument potwierdzający prawo do posługiwania się tym tytułem zawodowym.
Inne warunki rozpoczęcia nauki
W celu potwierdzenia przydatności kandydata do zawodu przed rozpoczęciem nauki często wymagane jest złożenie nieformalnego oświadczenia, że przeciwko kandydatowi nie toczy się lub toczyło postępowanie dochodzeniowe. W niektórych przypadkach konieczne może być przedłożenie zaświadczenia o niekaralności.
Ponadto należy przedłożyć zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania tego zawodu, które nie może być starsze niż trzy miesiące.
Nauka zawodu obejmuje minimum 520 godzin i trwa w pełnym wymiarze czasowym ok. 3 miesięcy, a w niepełnym wymiarze czasowym około 9 miesięcy.
Skrócenie okresu nauki
Możliwości skrócenia nauki są określone w regulaminach kształcenia i egzaminów zawodowych poszczególnych krajów związkowych. Z reguły istnieje możliwość uznania równoważnych przedmiotów zaliczonych w ramach nauki innego zawodu.
Przedłużenie okresu nauki
Przypadki przedłużenia okresu nauki (np. z powodu niezaliczenia egzaminów końcowych) są regulowane wewnętrznymi przepisami jednostki organizującej szkolenie.
Podczas kształcenia teoretycznego w zawodzie ratownik medyczny zdobywa się np. wiedzę z następujących zakresów:
- podstawy anatomii i fizjologii,
- w jaki sposób przeprowadza się zabiegi reanimacyjne,
- jakiego rodzaju stany zagrożenia życia mogą występować,
- w jaki sposób należy opiekować się wcześniakami i niemowlętami,
- jakie leki są stosowane w medycynie ratunkowej, w jaki sposób działają i jakie mają działania uboczne,
- w jaki sposób należy opiekować się, układać i transportować pacjentów z nagłych wypadków, rannych i osoby wymagające pomocy,
- jakich podstaw prawnych należy przestrzegać w służbach ratowniczych,
- jakie wyróżnia się funkcje życiowe i jakie ich zakłócenia (np. stany szoku) mogą występować,
- co to jest trauma i jak należy udzielać pierwszej pomocy pacjentom z traumą,
- jakie zabiegi wykonuje się w przypadku krwawień,
- jak należy postępować w przypadku zatorów naczyniowych
- jakie wyróżnia się choroby infekcyjne i czego należy przestrzegać w przypadku ich wystąpienia,
- jakie wyróżnia się choroby nerwowe i psychiczne,
- jak należy postępować w przypadkach stanów upojenia i napadów drgawek,
- w jaki sposób zakłada się opatrunki,
- w jaki sposób mierzy się tętno, temperaturę ciała, częstość oddechu i ciśnienie krwi,
- w jakie sposób wykonuje się iniekcje i wlewy,
- jakie czynności są niezbędne w przypadku przechłodzenia, porażenia prądem elektrycznym i udaru cieplnego,
- w jaki sposób zorganizowane są służby ratownicze.
Praktyki
Wiedza zdobyta podczas kształcenia teoretycznego jest pogłębiana i stosowana podczas praktyki w szpitalu i w stacji pogotowia ratunkowego. W stacji pogotowia ratunkowego przyszli ratownicy medyczni zapoznają się m.in. z przebiegiem akcji ratunkowych, uczą się używania radiotelefonu i posługiwania się gaśnicą. Ważnymi tematami są również utrzymanie czystości i dezynfekcja.
160 godzin podstaw teoretycznych
Uwzględnione w programie zagadnienia obejmują przy tym podstawową wiedzę z dziedziny anatomii i fizjologii, ogólne zagadnienia i czynności z zakresu medycyny ratunkowej, specjalistyczne umiejętności związane z nagłymi wypadkami w ważnych dziedzinach (interna, chirurgia, neurologia, psychiatria, pediatria itp.). Poza tym tematy dotyczące struktury służb ratunkowych oraz zagadnień prawnych i technicznych. Integralną częścią programy kształcenia są również praktyczne ćwiczenia technik ratunkowych.
160 godzin przypada na praktykę kliniczną w takich dziedzinach, jakpomoc w nagłych przypadkach, intensywna opieka medyczna i anastezjologia, podczas których nabywana jest umiejętność wykonywania kolejnych czynności medycznych jak np. przygotowanie wlewy, asystowanie przy intubowaniu, obchodzenie się z lekami, nadzorowanie pacjenta, prowadzenie klinicznej dokumentacji pacjenta itp.
Kolejnych 160 godzin praktyki realizowanych jestw stacji pogotowia ratunkowego, która odpowiada wymogom określonym w przepisach na temat stacji pogotowia uprawnionych do prowadzenia praktyk zawodowych [Lehrrettungswache]. Praktyka odbywa się wg ustalonego dla praktykantów systemu zmianowego i odpowiedniej dokumentacji w obsadzie różnego rodzaju pojazdów służbowych, tj. karetki transportowej [Krankentransportwagen, w skrócie KTW], karetki ratunkowej [Rettungswagen, w skrócie RTW] oraz w karetce z lekarzem pogotowia w obsadzie [Notarztwagen, w skrócie NAW] lub pojeździe służbowym lekarza pogotowia [Notarzteinsatzfahrzeug, w skrócie NEF].
Kurs podsumowujący szkolenie w zawodzie sanitariusz ratownik łącznie z egzaminem zawodowym 40 godzin.
Podczas nauki zawodu powstają koszty związane np. z opłatami za uczestniczenie w kursie oraz zakupem literatury fachowej i innych pomocy naukowych.
Częściowo pobierane są także opłaty egzaminacyjne. Ponadto mogą powstać koszty związane z zakwaterowaniem poza miejscem zamieszkania oraz zakupem potrzebnej podczas praktyk, odpowiedniej odzieży roboczej.
Za okres nauki zawodu nie jest wypłacanewynagrodzenie.
Zarobki są w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.
Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne.
Dlatego najlepszym sposobem sprawdzenia aktualnych wynagrodzeń regionalnych są następujące strony internetowe: ...
Zarobki osób zatrudnionych w jednostkach federalnych i komunalnych uzależnione są od zaszeregowania do grup zarobkowych i poziomów zgodnych z Układem taryfowym dla pracowników służb publicznych [Tarifvertrag für den öffentlichen Dienst (TVöD)], który obowiązuje od 1 października 2005 roku. Niektóre inne instytucje i pracodawcy ustalając wysokość zarobków opierają się również na ustaleniach obowiązujących dla służb publicznych. Także w prywatnych firmach układy taryfowe mają znaczny wpływ na zarobki, ale ich wysokość może być ustalana w sposób niezależny od tych układów.
Zaszeregowanie do odpowiedniej taryfowej grupy zarobkowej zależy np. od posiadanego wykształcenia, od ukończonych form kształcenia ustawicznego, od złożoności wykonywanych obowiązków, od stopnia odpowiedzialności i posiadanego doświadczenia zawodowego. Na wysokość zarobków mają również wpływ czynniki natury regionalnej i branżowej.
Ukończenie nauki z wynikiem pozytywnym i rozpoczęcie pracy zawodowej jest dopiero początkiem. Warunkiem odniesienia sukcesu zawodowego jest bycie na bieżąco i ciągłe uzupełnianie, pogłębianie i dopasowywanie do aktualnych trendów własnej wiedzy fachowej dzięki różnym formom kształcenia ustawicznego. Innymi możliwościami są wyspecjalizowanie się w jakiejś węższej dziedzinie lub kontynuacja kształcenia zapewniająca awans zawodowy.
Wybrane formy kształcenia umożliwiające awans zawodowy
- kształcenie ustawiczne w innych kierunkach lub specjalnościach
- nauka zawodu asystent ratownik
Przegląd ofert na temat form kształcenia ustawicznego umożliwiających awans zawodowy można znaleźć w banku danych KURSNET.
Wybrane kierunki studiów w szkołach wyższych:
- lekarz
- specjalista menedżer opieki socjalnej i zdrowotnej
- specjalista opieki zdrowotnej
- inżynier ratownictwa
Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:
Niemieckie stowarzyszenie zawodowe służby ratownicze
Wszystko o sanitariuszach
Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:
Prywatny portal internetowy poświęcony możliwościom kariery zawodowej:
Giełda miejsc pracy i nauki zawodu Federalnej Agencji d.s. Pracy:
www.joboerse.arbeitsagentur.de
Oferty pracy dla fachowców i kadr kierowniczych:
www.jobscout24.de
Portal jobMEDICUS poza zawodami typowo medycznymi oferuje także miejsca pracy m.in. w takich dziedzinach jak opieka, ratownictwo i farmakologia:
http://www.jobmedicus.de
