Nauka zawodu w systemie dualnym

Pod pojęciem nauki zawodu w systemie dualnym rozumiana jest nauka zawodu odbywająca się równolegle w zakładzie pracy i w szkole zawodowej. Warunkiem podjęcia nauki zawodu w systemie dualnym jest w Niemczech zawarcie „umowy o naukę zawodu“ (niem. Berufsausbildungsvertrag) ze szkolącym zakładem pracy.

Tytuł zawodowy: Handlowiec – specjalista obsługi podróżnych w ruchu lotniczym (niem. Servicekaufmann im Luftverkehr / Servicekauffrau im Luftverkehr).

Głównym zadaniem handlowców – specjalistów obsługi podróżnych w ruchu lotniczym jest, jak sama nazwa zawodu wskazuje, obsługa klientów. Przedstawiciele tego zawodu otaczają podróżnych opieką i udzielają im porad zarówno przed, jak i podczas lotu. Zajmują się odprawą pasażerów przy stanowisku odpraw w porcie lotniczym i przyjmują ich bagaże. Na pokładzie samolotu dbają o dobre samopoczucie i bezpieczeństwo pasażerów, udzielają informacji na temat procedur bezpieczeństwa, a w nagłych wypadkach podejmują niezbędne działania. Obok przyjmowania i wydawania bagażu zajmują się również koordynacją działań podczas odprawy samolotu, np. załadunek, wejście pasażerów na pokład lub briefing załogi. Poza tym wystawiają bilety lotnicze lub dokonują rezerwacji w wypożyczalniach samochodów. Dodatkowo wykonują zadania typowe dla handlowców – biorą udział w opracowywaniu koncepcji i realizacji działań marketingowych lub zajmują się opracowywaniem płatności lub reklamacji.

Źródło: Portal BERUFENET

Niemiecki zawód handlowiec – specjalista obsługi podróżnych w ruchu lotniczym (nazwa niemiecka: Servicekaufmann/-frau im Lufverkehr) nie posiada bezpośredniego odpowiednika w polskim systemie szkolnictwa zawodowego, ale jest częściowo porównywalny z polskim zawodem:

• technik lotniskowych służb operacyjnych, nauka zawodu na poziomie technikum (5 lat).

Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania” oraz „Wymiar godzin”.

W systemie dualnym placówką szkoleniową jest przede wszystkim zakład pracy. Dodatkowo istnieje obowiązek uczęszczania do szkoły zawodowej (szkoły zawodowe w Brandenburgii nazywane są "Oberstufenzentren" czyli "Zespoły szkół ponadpodstawowych"). Zakład pracy w którym ma być zatrudniony uczeń informuje go, w której szkole w regionie jest prowadzona nauka jego zawodu.

Nauka zawodu w systemie dualnym

Zasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz) lub Ustawie o rzemiośle (niem. Handwerksordnung), nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego.

Zakłady pracy zatrudniają przeważnie kandydatów do nauki tego zawodu legitymujących się średnim poziomem wykształcenia upoważniającym do podjęcia nauki w szkołach wyższych (niem. Hochschulreife).

Nauka zawodu trwa 3 lata.

Skrócenie okresu nauki:

Przed upływem okresu nauki zawodu w zakładzie pracy i szkole zawodowej uczniowie mogą zostać dopuszczeni do egzaminu końcowego, jeżeli jest to uzasadnione ich wynikami w nauce. Okres skrócenia wynosi w takich przypadkach najczęściej 6 miesięcy.

W pierwszym roku nauki zawodu uczniowie uczą się w szkolącym zakładzie pracy przykładowo:

• w jaki sposób udzielać klientom porad na temat usług świadczonych przez szkolący zakład pracy z uwzględnieniem aspektów związanych z geografią połączeń lotniczych,
• jak ustalać indywidualne oczekiwania klientów i odpowiednio do nich dostosowywać sposób obsługi,
• jakie istnieją rodzaje urządzeń zapewniających bezpieczeństwo oraz jak udzielać klientom informacji i wyjaśnień na ich temat,
• w jaki sposób można wykorzystać dokumentację lotu jako źródło informacji.

W drugim roku nauki uczniowie uczą się ponadto na przykład:

• jakie są etapy odprawy samolotu oraz jak skompletować potrzebne do nich dokumenty,
• w jaki sposób przygotowuje się i stosuje instrukcje załadunku oraz jak przygotowuje się formularze loadsheet i trimsheet dla różnych typów samolotów,
• jak przeprowadza się odprawy osobiste pasażerów, odprawy biletowo-bagażowe (check-in) i odprawy na bramce (gate) oraz w jaki sposób sprawować opiekę nad grupami osób o szczególnym charakterze,
• jakie działania muszą zostać podjęte w sytuacjach zagrożenia,
• w jaki sposób przyjmuje się i wydaje bagaż oraz jak przeprowadza się ustalanie statusu bagażu.

W trzecim roku nauki uczniowie dowiadują się:

• w jaki sposób kompletuje się informacje istotne dla planu lotu i obsługi pasażerów oraz jak opracowuje się plany dziennego zapotrzebowania na środki, plany dyżurów i zmian personelu,
• w jaki sposób przygotowuje się dyspozycje obsługi oraz jak przedkłada się propozycje procedur alternatywnych w przypadkach zakłóceń w obsłudze,
• w jaki sposób opisuje się nakłady i dochody związane z wykonywaną obsługą oraz jak się je ocenia,
• na co należy zwracać uwagę przy opracowywaniu nowych produktów oraz jak współuczestniczyć w wykonywaniu porównań wskaźników przedsiębiorstwa,
• jak przeprowadza się rozliczenia kasy oraz opracowuje płatności z uwzględnieniem walut obcych i rekompensat,
• w jaki sposób korzystać ze znajomości języków obcych podczas wykonywania zadań specjalistycznych.

Źródło: Portal BERUFENET

Przegląd obszarów tematycznych w kształceniu zawodowym:

1. Indywidualizacja nauki zawodu: 60 h
2. Zrozumienie podstawowych elementów roli pracobiorcy w przedsiębiorstwie: 80 h
3. Udzielanie informcji na temat organizacji ruchu lotniczego oraz portów i linii lotniczych: 40 h
4. Udzielanie informacji na temat przepisów z zakresu BHP oraz przepisów i urządzeń bezpieczeństwa oraz stosowanie tych przepisów i urządzeń w praktyce: 20 h
5. Udzielanie wyjaśnień na temat położenia geograficznego i sytuacji meteorologicznej: 80 h
6. Stosowanie głównych elementów tzw. mixu marketingowego w komunikacji lotniczej: 40 h
7. Współpraca w realizacji postanowień umownych w pasażerskim ruchu lotniczym: 80 h
8. Udzielanie informacji o istotnych aspektach dotyczących okresu przed startem i po lądowaniu: 20 h
9. Odpowiednie reagowanie na specjalne oczekiwania klienta: 40 h
10. Stwierdzanie i likwidacja zakłóceń w realizacji usług: 60 h
11. Współpraca przy odprawie samolotu: 80 h
12. Załatwianie spraw związanych z płatnościami przy użyciu różnych walut i form płatności: 40 h
13. Stosowanie podstaw gastronomii wykorzystywanych w komunikacji lotniczej: 40 h
14. Stosowanie profilaktycznych działań zdrowotnych i podejmowanie działań związanych z udzielaniem pomocy: 60 h
15. Stosowanie instrumentów planowania i sterowania: 80 h
16. Umiejętność wyjaśniania wpływu czynników zewnętrznych na sytuację gospodarczą przedsiębiorstwa działającego w sferze komunikacji lotniczej: 60 h

Łącznie: 880 godzin

Uczniowie pracują z reguły trzy do czterech dni w tygodniu w szkolącym zakładzie pracy, w którym przyswajają sobie praktyczne umiejętności związane ze zdobywanym zawodem.

Nauka zawodu w systemie dualnym

Nauka zawodu w zakładzie pracy jest dla ucznia bezpłatna. W związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą jednakże powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. literatury fachowej), koszty dojazdów lub, w niektórych przypadkach, zakwaterowania poza miejscem zamieszkania ucznia.

Po spełnieniu określonych warunków uczniowie mogą otrzymać stypendium na okres nauki zawodu (niem. Berufsausbildungsbeihilfe, w skrócie BAB).

Wynagrodzenie za okres nauki zawodu

Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej branży i terytorialnego zasięgu obowiązywania odpowiedniego układu taryfowego.

Również miasto / region mają decydujący wpływ na wysokość wynagrodzenia w okresie nauki zawodu. Nadal istnieją również różnice między Niemcami Wschodnimi i Zachodnimi.

Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Uczniowie zawodu mogą otrzymywać około 800 do 900 Euro wynagrodzenia miesięcznego.

Źródło:

(niem. Datenbank Ausbildungsvergütungen, w skrócie DAV) Federalnego Instytutu Kształcenia Zawodowego (niem. Bundesinstitut für Berufsbildung, w skrócie BIBB)

Zarobki są w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.

Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne.

Dlatego najlepszym sposobem sprawdzenia aktualnych wynagrodzeń regionalnych są następujące strony internetowe: ...

www.gehalt.de

www.gehaltsvergleich.com

www.nettolohn.de

Informacje na temat uregulowań taryfowych można uzyskać w Archiwum Taryf Fundacji Hansa Böcklera (LINK: www.tarifarchiv.de).

Formy kształcenia ustawicznego mogą być pomocne w pozostawaniu na bieżąco ze sprawami zawodowymi, w zdobywaniu specjalizacji, osiąganiu awansu zawodowego lub podejmowaniu samodzielnej działalności gospodarczej.

Kursy kwalifikacyjne:

• Komunikacja lotnicza

• Zaopatrzenie, Gospodarka magazynowa i materiałowa, Logistyka, Wysyłka
• Marketing, Dystrybucja, Sprzedaż, Reklama, Public relations, Organizacja targów i imprez
• Zagadnienia finansowe i rachunkowość, Księgowość i bilanse, Controlling i czynności rewizyjne –specjalistyczne doskonalenie zawodowe
• Sprzedaż usług turystycznych, Organizacja usług turystycznych
• Ekonomika przedsiębiorstwa
• Podstawy wiedzy handlowej, Kwalifikacje handlowe
• Bezpieczeństwo i higiena pracy
• Aplikacje komputerowe w pracy handlowca i ekonomisty
• Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Handel zagraniczny, Eksport / import, Odprawy celne, Życie, praca i nauka za granicą
• Prawo gospodarcze, Prawo transportowe

Kształcenie ustawiczne umożliwiające awans zawodowy:

- Starsi specjaliści, specjaliści – ekonomiści, wykwalifikowani handlowcy różnych specjalności:

• Starszy specjalista w dziedzinie turystyki (z egzaminem wewnętrznym)
• Starszy specjalista w dziedzinie komunikacji (z egzaminem wewnętrznym)
• Starszy specjalista w dziedzinie transportu osób i mobilności (z egzaminem wewnętrznym)
• Specjalista – ekonomista w dziedzinie komunikacji (szkoła zawodowa)
• Starszy specjalista w dziedzinie obrotu towarowego i logistyki(z egzaminem wewnętrznym)
• Specjalista – ekonomista w dziedzinie turystyki i podróży (szkoła zawodowa)

- Inne możliwości kształcenia ustawicznego zapewniające awans zawodowy:

• Nauczyciel zawodów objętych systemem dualnym (kształcenie ustawiczne)

Kierunki studiów:

• Zarządzanie w komunikacji lotniczej (licencjat)
• Ekonomika transportu (licencjat)
• Ekonomika przedsiębiorstwa, Business Administration (licencjat)

Różnorodne formy kształcenia ustawicznego, zapewniającego awans zawodowy oraz liczne seminaria oferuje również IHK-Projektgesellschaft mbH Ostbrandenburg www.ihk-projekt.de.

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Leksykon terminów fachowych z dziedziny logistyki:

http://www.logistiklexikon.de/

Strona internetowa organizacji LogistikNetz Berlin-Brandenburg:

http://www.logistiknetz-bb.de/startseite.html

Informacje dla uczniów w zawodach z branży logistycznej:

http://www.hallo-ausbildung.de/

Strona internetowa Zrzeszenia Transportu i Logistyki Berlina i Brandenburgii (Verband Verkehr und Logistik Berlin und Brandenburg e.V.):

http://www.vsbberlin.de/

Federalny Związek Przedsiębiorstw Lotnictwa Ogólnego
http://www.bbal.de/

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Giełda pracy dla branży logistycznej:

http://www.logistik-jobs.de/

Strona poświęcona możliwościom kariery zawodowej w branży logistycznej:

Logistik- Karriere

Giełda miejsc pracy Federalnej Agencji ds. Pracy:

http://jobboerse.arbeitsagentur.de

Ogólna giełda pracy z podziałem na dziedziny zawodowe:

http://www.jobpilot.de

Ogólna giełda pracy z funkcją wyszukiwania ofert w regionach:

http://www.jobsuche.de

Giełda pracy z podziałem na branże i regiony:

http://www.jobrobot.de

Duża giełda pracy. Poszukiwania wśród dużej ilości ofert można zawęzić dzięki filtrom regionalnym i branżowym. Poza tym możliwe jest wyszukiwanie fragmentów tekstu i otrzymywanie interesujących ofert pracy dzięki usłudze „Jobagent”:

http://www.stepstone.de