Nauka zawodu w systemie dualnym

Złotnik jest oficjalnie uznawanym zawodem wyuczonym w rozumieniu Ustawy o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz, w skrócie BBiG) i Ustawy o rzemiośle (niem. Handwerksordnung, w skrócie HwO).

Trzyipółletnia nauka w systemie dualnym jest realizowana równolegle w zakładzie szkolącym i szkole zawodowej wg przepisów ujednoliconych na terenie całych Niemiec w jednej z trzech następujących specjalnosci.

• Złotnik ze specjalnością biżuteria

lub:

• Złotnik ze specjalnością łańcuszki i bransoletki
• Złotnik ze specjalnością kamienie szlachetne

Tytuł zawodowy: Złotnik ze specjalnością biżuteria (niem. Goldschmied der Fachrichtung Schmuck / Goldschmiedin der Fachrichtung Schmuck)

Złotnicy ze specjalnością biżuteria wykonują projekty takiej biżuterii, jak zapinki, broszki, naszyjniki, kolczyki i klipsy oraz pierścionki i bransoletki. Pracują według życzeń klientów, własnych pomysłów lub na podstawie wzorców. Z dużą dokładnością obrabiają złoto lub inne metale szlachetne, formują poszczególne elementy biżuterii całe wyroby oraz obrabiają powierzchnię metalu techniką trawienia, kucia lub cyzelowania. Osadzają również kamienie szlachetne i półszlachetne, wykonują zapięcia lub mechanizmy klipsów i spinek do mankietów. Poza tym zajmują się również naprawą i przeróbkami biżuterii.

W przemyśle biżuteria jest częściowo produkowana maszynowo i w seriach. Tutaj złotnicy zajmują się ustawianiem maszyn i nadzorowaniem procesu produkcji.

Źródło: Portal BERUFENET

Niemiecki zawód złotnik ze specjalnością biżuteria (niem. Goldschmied der Fachrichtung Schmuck / Goldschmiedin der Fachrichtung Schmuck) jest częściowo porównywalny z polskim zawodem:

• Złotnik-jubiler, nauka zawodu na poziomie szkoły branżowej I stopnia.

Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania” oraz „Wymiar godzin”.

W systemie dualnym placówką szkoleniową jest przede wszystkim zakład pracy. Dodatkowo istnieje obowiązek uczęszczania do szkoły zawodowej (szkoły zawodowe w Brandenburgii nazywane są "Oberstufenzentren" czyli "Zespoły szkół ponadpodstawowych"). Zakład pracy w którym ma być zatrudniony uczeń informuje go, w której szkole w regionie jest prowadzona nauka jego zawodu.

Zasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz) lub Ustawie o rzemiośle (niem. Handwerksordnung), nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego.

Zakłady szkolące przyjmują jednak przeważnie kandydatów do nauki tego zawodu legitymujących się poziomem wykształcenia upoważniającym do pojęcia nauki w szkołach wyższych (niem. Hochschulreife).

Źródło: BERUFENET

Nauka zawodu trwa 3,5 roku.

Przed upływem okresu nauki zawodu w zakładzie pracy i szkole zawodowej uczniowie mogą zostać dopuszczeni do egzaminu końcowego, jeżeli jest to uzasadnione ich wynikami w nauce. Okres skrócenia wynosi w takich przypadkach najczęściej 6 miesięcy.

Podczas pierwszego i drugiego roku nauki zawodu w szkolącym zakładzie pracy uczniowie uczą się przykładowo:

• w jaki sposób mierzy się, trasuje, napunktowuje i waży obrabiane elementy,
• w jaki sposób kuje się obrabiane elementy, jak wykonuje zagłębienia w elementach biżuterii, jak się je wyciąga i obciska oraz montuje za pomocą lutowania wielokrotnego,
• jakie procesy chemiczne i fizyczne zachodzą podczas wykonywania stopów, topienia i żarzenia metali,
• w jaki sposób wykonuje się połączenia zawiasowe i oczkowe, różne rodzaje zabezpieczeń i zapięć oraz mechanizmy spinek do mankietów i klipsów,
• jak realizuje się własne projekty z uwzględnieniem możliwości technicznych, jak zaplanować i wykonać pracę,
• jakie istnieją metody obróbki powierzchni, np. szlifowanie i polerowanie ręczne i maszynowe, szczotkowanie i matowienie,
• na co należy zwracać uwagę podczas wybijania próby metali szlachetnych, w szczególności pod kątem rodzaju i zawartości metalu.

Podczas trzeciego i czwartego roku nauki, w których następuje podział na specjalności, uczniowie dowiadują się:

• w jaki sposób nadaje się kształt i formę biżuterii i jej poszczególnym elementom z wykorzystaniem technik kucia i repusowania (przy pomocy puncyn i rylców stalowych),
• w jaki sposób umocowuje się np. oprawy do kamieni szlachetnych, jak wykonuje się oprawy kasetowe i koronkowe,
• w jaki sposób wykonuje się jedno- i wieloczęściowe modele odlewnicze z uwzględnieniem założeń projektowych,
• w jaki sposób odnawia się, reperuje i przerabia biżuterię.

Źródło: Portal BERUFENET

Przegląd obszarów nauczania dla zawodu złotnik ze specjalnością biżuteria (wymiar godzin podczas 3,5-letniej nauki zawodu):

1. Podstawy projektowania: 140 h
2. Techniki projektowania: 80 h
3. Historia sztuki złotniczej: 140 h
4. Materiały i kamienie szlachetne: 280 h
5. Techniki wykonawcze: 80 h
6. Matematyka zawodowa: 140 h
7. Techniki projektowania dla specjalności biżuteria: 60 h
8. Techniki wykonawcze dla specjalności biżuteria: 60 h

Łącznie: 980 h

Podczas nauki zawodu złotnik ze specjalnością biżuteriaw systemie dualnym uczniowie odbywają zajęcia praktyczne w zakładzie szkolącym i teoretyczne w szkole zawodowej.

Praktyczna część nauki zawodu zajmuje z reguły ok. 80% całego okresu nauki zawodu.

Nauka zawodu w zakładzie pracy jest dla ucznia bezpłatna, jednakże w związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. literatury fachowej), koszty dojazdów lub zakwaterowania poza miejscem zamieszkania.

Wynagrodzenie za okres nauki zawodu

Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej branży i terytorialnego zasięgu obowiązywania odpowiedniego układu taryfowego.

Również miasto / region mają decydujący wpływ na wysokość wynagrodzenia w okresie nauki zawodu. Nadal istnieją również różnice między Niemcami Wschodnimi i Zachodnimi.

Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Uczniowie zawodu mogą otrzymywać około 1000 do 1200 Euro wynagrodzenia miesięcznego.

Źródło:

(niem. Datenbank Ausbildungsvergütungen, w skrócie DAV) Federalnego Instytutu Kształcenia Zawodowego (niem. Bundesinstitut für Berufsbildung, w skrócie BIBB)

https://www.bibb.de/dav

Zarobki są w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.

Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne.

Dlatego najlepszym sposobem sprawdzenia aktualnych wynagrodzeń regionalnych są następujące strony internetowe: ...

www.gehalt.de

www.gehaltsvergleich.com

www.nettolohn.de

Informacje na temat uregulowań taryfowych można uzyskać np. w Przemysłowym Związku Zawodowym IG Metall.

Formy kształcenia ustawicznego mogą być pomocne w pozostawaniu na bieżąco ze sprawami zawodowymi, w zdobywaniu specjalizacji, osiąganiu awansu zawodowego lub podejmowaniu samodzielnej działalności gospodarczej.

Kursy kwalifikacyjne:

• Techniki złotnicze i srebrnicze, Obróbka biżuterii i metali szlachetnych
• Obróbka metali – ogólnie
• Technologie lutowania, Lutowanie w różnych dziedzinach
• Towaroznawstwo i nauka o sprzedaży – Zegarki, biżuteria, kamienie szlachetne
• Projektowanie wspomagane komputerowo – Aplikacje CAD
• Projektowanie (bez użycia systemów CAD)
• Aplikacje komputerowe w rzemiośle / w innych branżach
• Bezpieczeństwo i higiena pracy
• Działalność rzeczoznawców
• Ekonomika przedsiębiorstwa

Kształcenie ustawiczne umożliwiające awans zawodowy (wybrane):

- Mistrzowie:

• Mistrz rzemiosła złotniczego i srebrniczego
• Mistrz przemysłowy ze specjalnością przemysł metalowy

- Starsi specjaliści, specjaliści – ekonomiści, wykwalifikowani handlowcy różnych specjalności:

• Wykwalifikowany handlowiec w branży rzemieślniczej
• Starszy specjalista ds. technicznych

- Inne możliwości kształcenia ustawicznego zapewniające awans zawodowy:

• Projektant ze specjalnością kamienie szlachetne, biżuteria i zdobione urządzenia techniczne (z egzaminem państwowym)
• Projektant ze specjalnością metale szlachetne (z egzaminem państwowym)

• Asystent w działalności rzemieślniczej
• Nauczyciel zawodów objętych systemem dualnym (kształcenie ustawiczne)

Kierunki studiów (wybrane):

• Projektowanie biżuterii (licencjat)
• Sztuki plastyczne (licencjat)

Różnorodne formy kształcenia ustawicznego, zapewniającego awans zawodowy oraz liczne seminaria oferuje również IHK-Projektgesellschaft mbH Ostbrandenburg www.ihk-projekt.de.

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Krótkie opisy i informacje na temat wszystkich zawodów publikowane przez Agencję ds. Pracy:

http://berufenet.Arbeitsagentur.de

Duży portal poświęcony biżuterii i zegarkom:

http://www.goettgen.de/

Portal poświęcony działalności w rzemiosłach artystycznych:

http://www.kunsthandwerkernetz.de/

Forum dla projektantów biżuterii:

http://www.entdecke-schmuck.eu

Strona internetowa Centralnego Zrzeszenia Niemieckiego Złotnictwa, Srebrnictwa i Jubilerstwa (Zentralverband der Deutschen Goldschmiede, Silberschmiede und Juweliere e.V.):

http://zentralverband-goldschmiede.de/

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Giełda miejsc pracy i nauki zawodu Federalnej Agencji d.s. Pracy z podziałem na branże i regiony:

www.jobboerse.arbeitsagentur.de

Ogólna giełda miejsc pracy z podziałem na branże:

http://www.jobpilot.de

Ogólna giełda miejsc pracy z wyszukiwarką wg regionów:

http://www.jobsuche.de

Giełda miejsc pracy z podziałem na branże i regiony:

http://www.jobrobot.de

Duża giełda miejsc pracy:

http://www.stepstone.de