Nauka zawodu w systemie dualnym

Grawer jest oficjalnie uznawanym zawodem wyuczonym w rozumieniu Ustawy o rzemiośle (niem. Handwerksordnung, w skrócie HwO).

Trzyletnia nauka w systemie dualnym jest realizowana równolegle w zakładzie szkolącym i szkole zawodowej wg przepisów ujednoliconych na terenie całych Niemiec i jest oferowana zakłady rzemieślnicze w następujących kierunkach:

• Technika grawerowania płaskiego
• Technika grawerowania przestrzennego

Tytuł zawodowy: Grawer (niem. Graveur / Graveurin)

Grawerzy pracują głównie w metalu, ale obrabiają również materiały niemetaliczne. Narzędzia do wytłaczania, wyciskania, stemple wgłębiające i narzędzia tnące wykonują na maszynach CNC, które sami również programują i przygotowują do pracy. Do wykonywania przedmiotów użytkowych, jak np. tabliczki lub breloki do kluczy, grawerzy używają np. laserowych urządzeń do grawerowania. Biżuterię i wyroby artystyczne grawerują tradycyjną techniką dłutowania. Do obróbki powierzchni stosują także metody wytrawiania i barwienia. Swoje prace wykonują na podstawie dokumentacji technicznych, modeli, szkiców lub rysunków zgodnie życzeniami klienta lub według własnych pomysłów.

Źródło: Portal BERUFENET

Niemiecki zawód grawer (niem. Graveur / Graveurin) jest częściowo porównywalny z polskim zawodem:

• Złotnik-jubiler, nauka zawodu na poziomie szkoły branżowej I stopnia

Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania” oraz „Wymiar godzin”.

W systemie dualnym placówką szkoleniową jest przede wszystkim zakład pracy. Dodatkowo istnieje obowiązek uczęszczania do szkoły zawodowej (szkoły zawodowe w Brandenburgii nazywane są "Oberstufenzentren" czyli "Zespoły szkół ponadpodstawowych"). Zakład pracy w którym ma być zatrudniony uczeń informuje go, w której szkole w regionie jest prowadzona nauka jego zawodu.

Zasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz) lub Ustawie o rzemiośle (niem. Handwerksordnung), nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego.

Zakłady szkolące przyjmują jednak przeważnie kandydatów do nauki tego zawodu legitymujących się średnim lub podstawowym poziomem wykształcenia (wg klasyfikacji niemieckiej, odpowiednio po ukończeniu Realschule lub Hauptschule).

Źródło: Portal BERUFENET

Nauka zawodu trwa 3 lata.

Przed upływem okresu nauki zawodu w zakładzie pracy i szkole zawodowej uczniowie mogą zostać dopuszczeni do egzaminu końcowego, jeżeli jest to uzasadnione ich wynikami w nauce. Okres skrócenia wynosi w takich przypadkach najczęściej 6 miesięcy.

W pierwszym roku nauki zawodu uczniom przekazuje się w zakładzie szkolącym m.in. następujące umiejętności:

• w jaki sposób odczytuje się i wykorzystuje rysunki techniczne,
• jak wykonuje się ręczną obróbkę skrawaniem, np. jak przepiłowuje się obrabiany element wg rysy traserskiej, jak się go piłuje pilnikiem, nawierca i nacina w nim gwinty oraz jak się go dłutuje, usuwa rąbki i skrobie,
• w jaki sposób wykonuje się otwory w obrabianych elementach przy pomocy wiertarek i tokarek (mechaniczna obróbka skrawaniem),
• jakie istnieją metody łączenia, np. sklejanie, skręcanie śrubami, kołkowanie lub lutowanie twarde i miękkie,
• w jaki sposób rysuje się bryły w wizualizacji perspektywicznej i przestrzennej.

W drugim roku nauki uczniowie uczą się przykładowo:

• w jaki sposób przygotowuje się programy na maszyny CNC, jak się je wprowadza i wykorzystuje,
• w jaki sposób wykonuje się dłuta i punce, np. przez wykuwanie i szlifowanie kształtowe,
• w jaki sposób przenosi się rysunki na obrabiane elementy i wykonuje grawerunki metoda dłutowania,
• w jaki sposób graweruje się ręcznie i maszynowo mosiężne stemple wgłębiające i pieczęcie,
• w jaki sposób wykonuje się płyty przednie i panele obsługi urządzeń oraz tabliczki ze stali, metali nieżelaznych i tworzyw sztucznych.

W trzecim roku nauki zawodu uczniom przekazuje się np. następujące umiejętności:

• w jaki sposób projektuje się i optymalizuje programy na frezarki grawerskie CNC,
• w jaki sposób wykonuje się wklęsłe i wypukłe szablony i modele za pomocą frezowania CNC.

- na kierunku „Technika grawerowania płaskiego”:

• w jaki sposób graweruje się znaki firmowe, emblematy, napisy, rysunki budynków, krajobrazy i portrety wg projektów własnych i dostarczonych,
• w jaki sposób wykonuje się delikatne wzory w metalu, gilosze (zawiłe rysunki z wielu cienkich linii) i damaskinaże (intarsje np. metalu szlachetnego w metale nieszlachetne w celach zdobniczych).

- na kierunku „Technika grawerowania przestrzennego”:

• w jaki sposób wykonuje się walce do wytłaczania, np. metodą rytowania, dłutowania, puncowania, wytrawiania lub grawerowania maszynowego,
• w jaki sposób przygotowuje się programy do grawerowania przestrzennego stempli i narzędzi oraz jak się je wykorzystuje.

Źródło: Portal BERUFENET

Przegląd obszarów nauczania dla zawodu grawer (wymiar godzin podczas 3-letniej nauki zawodu):

1. Celowe stosowanie technik wykonawczych w zależności od produktu: 60 h
2. Stosowanie technik kontrolnych: 20 h
3. Dobór materiałów produkcyjnych i pomocniczych: 40 h
4. Zgodne z przeznaczeniem stosowanie maszyn i urządzeń: 40 h
5. Podstawy wizualizacji rysunkowej: 80 h
6. Wykonywanie i stosowanie rysunków technicznych: 40 h
7. Planowanie i przygotowywanie procesów zdobniczych: 80 h
8. Wykonywanie narzędzi ręcznych: 40 h
9. Ręczne wykonywanie stempli i narzędzi wytłaczających: 60 h
10. Wykonywanie form: 20 h
11. Wykonywanie tablic w różnych technikach: 20 h
12. Stosowanie mechanicznych i chemicznych technik zdobniczych: 60 h
13. Przygotowywanie i realizacja projektów: 80 h
14. Wykonywanie grawerunków przestrzennych w metalach i niemetalach: 40 h
15. Maszynowe wykonywanie stempli i narzędzi wytłaczających: 40 h
16. Wykonywanie damaskinaży i giloszy: 40 h
17. Stosowanie oprogramowania na frezarkach grawerskich CNC: 80 h

Łącznie: 840 h

Podczas nauki zawodu grawerw systemie dualnym uczniowie odbywają zajęcia praktyczne w zakładzie szkolącym i teoretyczne w szkole zawodowej.

Praktyczna część nauki zawodu zajmuje z reguły ok. 80% całego okresu nauki zawodu.

Nauka zawodu w zakładzie pracy jest dla ucznia bezpłatna, jednakże w związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. literatury fachowej), koszty dojazdów lub zakwaterowania poza miejscem zamieszkania.

Wynagrodzenie za okres nauki zawodu

Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej branży i terytorialnego zasięgu obowiązywania odpowiedniego układu taryfowego.

Również miasto / region mają decydujący wpływ na wysokość wynagrodzenia w okresie nauki zawodu. Nadal istnieją również różnice między Niemcami Wschodnimi i Zachodnimi.

Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Uczniowie zawodu mogą otrzymywać około 1000 do 1200 Euro wynagrodzenia miesięcznego.

Źródło:

(niem. Datenbank Ausbildungsvergütungen, w skrócie DAV) Federalnego Instytutu Kształcenia Zawodowego (niem. Bundesinstitut für Berufsbildung, w skrócie BIBB)

Przedstawione poniżej dane są danymi orientacyjnymi, mającymi na celu przedstawienie rozpiętości wysokości wynagrodzeń i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Zarobki są w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.

Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne.

Dlatego najlepszym sposobem sprawdzenia aktualnych wynagrodzeń regionalnych są następujące strony internetowe: ...

www.gehalt.de

www.gehaltsvergleich.com

www.nettolohn.de

Informacje na temat uregulowań taryfowych można uzyskać np. w Przemysłowym Związku Zawodowym IG Metall.

Formy kształcenia ustawicznego mogą być pomocne w pozostawaniu na bieżąco ze sprawami zawodowymi, w zdobywaniu specjalizacji, osiąganiu awansu zawodowego lub podejmowaniu samodzielnej działalności gospodarczej.

Kursy kwalifikacyjne:

• Techniki złotnicze i srebrnicze, Obróbka biżuterii i metali szlachetnych
• Obróbka i przetwarzanie metali – ogólnie
• Technologie lutowania, Lutowanie w różnych dziedzinach
• Towaroznawstwo i nauka o sprzedaży – Zegarki, biżuteria, kamienie szlachetne
• Projektowanie wspomagane komputerowo – Aplikacje CAD
• Projektowanie (bez użycia systemów CAD)
• Aplikacje komputerowe w rzemiośle / w innych branżach
• Bezpieczeństwo i higiena pracy
• Działalność rzeczoznawców
• Metody kontroli jakości, technologia surowców
• Ekonomika przedsiębiorstwa
• Grafika, Projektowanie pisma

Kształcenie ustawiczne umożliwiające awans zawodowy:

- Mistrzowie:

• Mistrz rzemiosła grawerskiego
• Mistrz przemysłowy ze specjalnością przemysł metalowy

- Technicy:

• Technik z egzaminem państwowym w specjalności technika precyzyjna

- Starsi specjaliści, specjaliści – ekonomiści, wykwalifikowani handlowcy różnych specjalności:

• Wykwalifikowany handlowiec w branży rzemieślniczej
• Starszy specjalista ds. technicznych

- Inne możliwości kształcenia ustawicznego zapewniające awans zawodowy:

• Projektant ze specjalnością kamienie szlachetne, biżuteria i zdobione urządzenia techniczne (z egzaminem państwowym)
• Projektant ze specjalnością metale szlachetne (z egzaminem państwowym)

• Asystent w działalności rzemieślniczej
• Nauczyciel zawodów objętych systemem dualnym (kształcenie ustawiczne)

Kierunki studiów (wybrane):

• Sztuki plastyczne (licencjat)
• Projektowanie biżuterii (licencjat)

Różnorodne formy kształcenia ustawicznego, zapewniającego awans zawodowy oraz liczne seminaria oferuje również IHK-Projektgesellschaft mbH Ostbrandenburg www.ihk-projekt.de.

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Krótkie opisy i informacje na temat wszystkich zawodów publikowane przez Agencję ds. Pracy:

http://berufenet.Arbeitsagentur.de

Federalne Zrzeszenie Rzemiosła Artystycznego i Wzorniczego (Berufsverband Handwerk Kunst Design e.V.):

http://www.bundesverband-kunsthandwerk.de

Federalne Zrzeszenie Cechów Galwanizerskich, Grawerskich i Metaloplastycznych (Bundesinnungsverband der Galvaniseure, Graveure und Metallbildner):

http://www.biv.org/

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Giełda miejsc pracy i nauki zawodu Federalnej Agencji d.s. Pracy z podziałem na branże i regiony:

www.jobboerse.arbeitsagentur.de

Ogólna giełda miejsc pracy z podziałem na branże:

http://www.jobpilot.de

Ogólna giełda miejsc pracy z wyszukiwarką wg regionów:

http://www.jobsuche.de

Giełda miejsc pracy z podziałem na branże i regiony:

http://www.jobrobot.de

Duża giełda miejsc pracy dla przemysłu i usług:
http://www.stepstone.de