Nauka zawodu w systemie dualnym

Ogrodnik jest oficjalnie uznawanym zawodem wyuczonym w rozumieniu Ustawy o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz, w skrócie BBiG).

Trzyletnia nauka w systemie dualnym jest realizowana wg przepisów ujednoliconych na terenie całych Niemiec równolegle w szkolącym zakładzie pracy i szkole zawodowej w jednej z siedmiu specjalności:

• Ogrodnik ze specjalnością uprawa warzyw
• Ogrodnik ze specjalnością gospodarstwa szkółkarskie
• Ogrodnik ze specjalnością zieleń cmentarna
• Ogrodnik ze specjalnością architektura ogrodów i krajobrazu
• Ogrodnik ze specjalnością uprawa owoców
• Ogrodnik ze specjalnością uprawa roślin wieloletnich
• Ogrodnik ze specjalnością uprawa roślin ozdobnych

Tytuł zawodowy: Ogrodnik ze specjalnością uprawa warzyw (niem. Gärtner der Fachrichtung Gemüsebau / Gärtnerin der Fachrichtung Gemüsebau)

Ogrodnicy ze specjalnością uprawa warzyw zajmują się hodowlą, rozmnażaniem i uprawą różnorodnych gatunków i odmian warzyw – sałat, kapust, warzyw korzeniowych, cebulowych, bulwiastych, szparagów, warzyw liściastych i owocowych, ale także ziół i grzybów. W zależności od gatunku lub odmiany roślin oraz pory roku prowadzą uprawę w ogrzewanych szklarniach, inspektach lub na otwartych rabatach warzywnych. Wykorzystują również obiekty ze sterowanym komputerowo nawadnianiem, nawożeniem, wentylacją, oświetleniem lub zacienianiem. Ogrodnicy z ta specjalnością przygotowują glebę, podlewają i nawożą rośliny, które hodują z nasion lub pochodzących z kontrolowanej hodowli sadzonek, aż do momentu osiągnięcia gotowości do sprzedaży. W celu zabezpieczenia roślin przed szkodnikami i chorobami stosują środki chemiczne lub naturalne preparaty i pożyteczne gatunki zwierząt. Po zebraniu przygotowują warzywa lub zioła do sprzedaży myjąc je, przycinając, sortując i etykietując. Następnie poddają produkty przechowywaniu kontrolując w razie potrzeby warunki mikroklimatyczne w magazynach, aby utrzymać jakość i świeżość i móc zaoferować swoim klientom świeże, rodzime produkty o wysokiej jakości przez cały rok.

Swoje produkty ogrodnicy sprzedają dużym giełdom, handlowi detalicznemu i bezpośrednio konsumentom. Produkują również specjalne odmiany o podwyższonej trwałości z przeznaczeniem do późniejszej sprzedaży.

Źródło: Portal BERUFENET

Niemiecki zawód Ogrodnik ze specjalnością uprawa warzyw (nazwa niemiecka: Gärtner/-in der Fachrichtung Gemüsebau) jest częściowo porównywalny z polskimi zawodami:

• Ogrodnik, poziom kształcenia – trzyletnia szkoła branżowa I stopnia.
• Technik ogrodnik, poziom kształcenia – szkoła branżowa II stopnia.
• Technik architektury krajobrazu, poziom kształcenia – technikum pięcioletnie.

Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania” oraz „Wymiar godzin”.

W systemie dualnym placówką szkoleniową jest przede wszystkim zakład pracy. Dodatkowo istnieje obowiązek uczęszczania do szkoły zawodowej (szkoły zawodowe w Brandenburgii nazywane są "Oberstufenzentren" czyli "Zespoły szkół ponadpodstawowych"). Zakład pracy w którym ma być zatrudniony uczeń informuje go, w której szkole w regionie jest prowadzona nauka jego zawodu.

Zasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym (niem. Berufsbildungsgesetz) lub Ustawie o rzemiośle (niem. Handwerksordnung), nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego.

Zakłady szkolące zatrudniają przeważnie kandydatów do nauki tego zawodu legitymujących się ukończeniem Hauptschule (niższy poziom wykształcenia wg klasyfikacji niemieckiej).

Nauka zawodu trwa 3 lata.

Uczniowie mogą zostać dopuszczeni do egzaminu końcowego przed upływem okresu nauki zawodu w zakładzie pracy i szkole zawodowej, jeżeli jest to uzasadnione ich wynikami w nauce. Okres skrócenia wynosi w takich przypadkach najczęściej 6 miesięcy.

Podczas pierwszego roku nauki zawodu uczniowie uczą się w zakładzie szkolącym przykładowo:

• z jakich składników składają się ziemie i podłoża roślinne oraz jakie posiadają cechy,
• w jaki sposób oznacza się rośliny oraz jakie mają one wymagania i cechy, jak korzystać z katalogów roślin,
• w jaki sposób utrzymuje się w odpowiednim stanie i jak wykorzystuje się maszyny, sprzęt, narzędzia i budowle,
• w jaki sposób stwierdza się uszkodzenia roślin oraz jakie mogą być ich przyczyny.

W drugim roku nauki uczniom przekazywane są m.in. następujące umiejętności:

• w jaki sposób pobiera się próbki gleby i jak uwzględnia się wyniki analiz,
• jak stosuje się poszczególne gatunki i odmiany roślin z uwzględnieniem ich wymagań i opłacalności,
• w jaki sposób stwierdza się oznaki niedoboru i nadmiaru substancji odżywczych,
• jakich maszyn i urządzeń używa się do zbioru roślin i produktów roślinnych,
• jak kontrolować przebieg czynności technicznych, jak stwierdzać zakłócenia w pracy maszyn i urządzeń oraz jak przeprowadzać drobne naprawy.

W trzecim, specjalizacyjnym roku nauki uczniowie uczą się:

• w jaki sposób stosować urządzenia techniczne, służące w szczególności do ogrzewania, chłodzenia, wentylacji, zacieniania, nawadniania i nawożenia upraw,
• jakimi metodami przeprowadza się wysiew różnych gatunków warzyw oraz jak prowadzi się uprawę młodych roślin,
• na co należy zwracać uwagę podczas planowania upraw i hodowli oraz planowania płodozmianu i sposobu użytkowania powierzchni,
• w jaki sposób pakuje się warzywa odpowiednio do ich specyficznych wymogów transportowych oraz jakie działania podejmuje się w celu zachowania świeżości produktów podczas dystrybucji.

Źródło: Portal BERUFENET

Przegląd obszarów tematycznych z zalecanym pensum godzinowym:

1. Ocena stanowiska / Pozyskiwanie i analiza informacji: 130 h
2. Rośliny i ich zastosowanie: 150 h
3. Organizacja i kontrola produkcji, usług i pracy: 120 h
4. Ekologiczne prowadzenie uprawy, pielęgnacja, zabiegi uprawowe: 220 h
5. Wyposażenie zakładu: 130 h
6. Organizacja zakładu, sprzedaż i wyniki ekonomiczne: 130 h

Łącznie: 880 h

Podczas nauki tego zawodu w systemie dualnym uczniowie odbywają zajęcia praktyczne w zakładzie szkolącym i teoretyczne w szkole zawodowej.

Częśćpraktyczna zajmuje z reguły ok. 80% całego okresu naukizawodu.

Nauka zawodu w systemie dualnym

Nauka zawodu w zakładzie pracy jest dla ucznia bezpłatna. W związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą jednakże powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. literatury fachowej), koszty dojazdów lub, w niektórych przypadkach, zakwaterowania poza miejscem zamieszkania ucznia.

Po spełnieniu określonych warunków uczniowie mogą otrzymać stypendium na okres nauki zawodu (niem. Berufsausbildungsbeihilfe, w skrócie BAB).

Wynagrodzenie za okres nauki zawodu

Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej branży i terytorialnego zasięgu obowiązywania odpowiedniego układu taryfowego.

Również miasto / region mają decydujący wpływ na wysokość wynagrodzenia w okresie nauki zawodu. Nadal istnieją również różnice między Niemcami Wschodnimi i Zachodnimi.

Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Uczniowie zawodu mogą otrzymywać około 800 do 1000 Euro wynagrodzenia miesięcznego.

Źródło:

(niem. Datenbank Ausbildungsvergütungen, w skrócie DAV) Federalnego Instytutu Kształcenia Zawodowego (niem. Bundesinstitut für Berufsbildung, w skrócie BIBB)

Zarobki są w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.

Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne.

Dlatego najlepszym sposobem sprawdzenia aktualnych wynagrodzeń regionalnych są następujące strony internetowe: ...

www.gehalt.de

www.gehaltsvergleich.com

www.nettolohn.de

Informacje na temat uregulowań taryfowych w ogrodnictwie i rolnictwie można uzyskać np. w Przemysłowym Związku Zawodowym Branży Budowlanej, Rolnej i Ochrony Środowiska (IG Bauen-Agrar-Umwelt) oraz w Federalnym Zrzeszeniu Architektury Ogrodów, Krajobrazu i Obiektów Sportowych (Bundesverband Garten-, Landschafts- und Sportplatzbau e. V.).

Formy kształcenia ustawicznego mogą być pomocne w pozostawaniu na bieżąco ze sprawami zawodowymi, w zdobywaniu specjalizacji, osiąganiu awansu zawodowego lub podejmowaniu samodzielnej działalności gospodarczej.

Kursy kwalifikacyjne:

• Uprawa owoców i warzyw
• Rolnictwo ekologiczne
• Pielęgnacja drzew, szkółkarstwo
• Ogrodnictwo – specjalistyczne doskonalenie zawodowe
• Botanika
• Ochrona roslin
• Towaroznawstwo, nauka o sprzedaży – w branzy spożywczej
• Ochrona środowiska / ekologia, technika ochrony srodowiska
• Ochrona przyrody, ochrona krajobrazu, ochrona gatunkowa i ochrona biotopów, ochrona zwierząt
• Bezpieczeństwo i higiena pracy – dla rolnictwa, leśnictwa i ogrodnictwa
• Aplikacje komputerowe w rolnictwie, w architekturze krajobrazu i ogrodów i w branży spożywczej

Kształcenie ustawiczne umożliwiające awans zawodowy:

- Mistrzowie:

• Mistrz ogrodnictwa ze specjalnością uprawa warzyw

- Technicy:

• Technik z egzaminem państwowym w specjalności ogrodnictwo (bez podziału na kierunki)
• Technik z egzaminem państwowym w specjalności ogrodnictwo, kierunek: produkcja i sprzedaż
• Technik z egzaminem państwowym w specjalności agrotechnika

- Starsi specjaliści, specjaliści – ekonomiści, wykwalifikowani handlowcy różnych specjalności:

• Starszy specjalista w dziedzinie rolnictwa ze specjalnością pielęgnacja boisk i pół golfowych
• Doradca klientów ze specjalnością ogrodnictwo (z egzaminem wewnętrznym)

- Inne możliwości kształcenia ustawicznego zapewniające awans zawodowy:

• Zarządca z egzaminem państwowym – specjalność ogrodnictwo
• Zarządca z egzaminem państwowym – specjalność rolnictwo
• Nauczyciel zawodów objętych systemem dualnym (kształcenie ustawiczne)

Kierunki studiów:

• Architektura zieleni i krajobrazu (licencjat)
• Zarządzanie w rolnictwie (licencjat)
• Nauki rolnicze (licencjat)
• Ekologia krajobrazu, ochrona przyrody (licencjat)

Różnorodne formy kształcenia ustawicznego, zapewniającego awans zawodowy oraz liczne seminaria oferuje również IHK-Projektgesellschaft mbH Ostbrandenburg www.ihk-projekt.de.

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Strona poświęcona zawodowi ogrodnik:

http://www.beruf-gaertner.de

Strona internetowa czasopisma fachowego „Gemüsebau“ („Warzywnictwo“):

http://www.gemuese-online.de/

Strona poświęcona możliwościom nauki zawodu ogrodnik:

http://www.gaertnerwerden.de/

Portal Zrzeszenia Niemieckich Gospodarstw Szkółkarskiech (Bund deutscher Baumschulen e.V.):

http://www.gruen-ist-leben.de/

Niemieckie Forum Ogrodnicze (Deutsches Garten-Forum):

http://www.deutsches-garten-forum.de/

Portal ogrodniczy:

http://www.botanik.de/

Agrarny serwer edukacyjny

https://www.bildungsserveragrar.de/

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

„Zielony“ rynek ofert pracy (Der grüne Stellenmarkt):

http://gruenejobs.de

Portal z giełdą pracy dla „zielonej“ branży:

http://www.gruener-stellenmarkt.de

Giełda miejsc pracy i nauki zawodu Federalnej Agencji d.s. Pracy z podziałem na branże i regiony:

www.jobboerse.arbeitsagentur.de

Ogólna giełda miejsc pracy z podziałem na branże:

http://www.jobpilot.de

Ogólna giełda miejsc pracy z wyszukiwarką wg regionów:

http://www.jobsuche.de

Giełda miejsc pracy z podziałem na branże i regiony:

http://www.jobrobot.de

Duża giełda pracy. Mnogość ofert daję się ograniczyć dzięki filtrom regionalnym i branżowym. Poza tym możliwe jest wyszukiwanie fragmentów tekstu i otrzymywanie interesujących ofert pracy dzięki usłudze „Jobagent”:

http://www.stepstone.de