Menu

Monter urządzeń elektrycznych w Niemczech

Porównaj zawody:

Forma kształcenia i uzyskany poziom wykształcenia

Nauka zawodu w systemie dualnym

Pod pojęciem nauki zawodu w systemie dualnym rozumiana jest nauka zawodu odbywająca się równolegle w zakładzie pracy i w szkole zawodowej. Warunkiem podjęcia nauki zawodu w systemie dualnym jest zawarcie „umowy o naukę zawodu“ (w Niemczech „Berufsausbildungsvertrag”, a w innych krajach lub regionach niemieckojęzycznych tj. w Austrii, Szwajcarii oraz we włoskim Tyrolu Południowym „Lehrvertrag”) z zakładem.

Dziedziny zatrudnienia i główne czynności

Co to za zawód?

Monterzy urządzeń elektrycznych montują, instalują, konserwują i przeprowadzają naprawy systemów zasilania w energię elektryczną, systemów sterowania i regulacji, elektronicznych systemów sygnalizacyjnych, systemów bezpieczeństwa i systemów oświetleniowych.

Planowanie procesów roboczych

Prace przy generatorach, transformatorach, rozdzielniach, systemach alarmowania, systemach radiotelefonicznych, czy systemach oświetleniowych wymagają dobrego przygotowania. Podczas prac w terenie monterzy urządzeń elektrycznych często pomagają najpierw w przygotowaniu miejsca montażu. Zapoznają się ze specyfikacjami, planami instalacyjnymi i montażowymi oraz schematami połączeń niezbędnymi do montażu np. instalacji zasilania linii tramwajowej, instalacji antenowej, czy czujników przeciwpożarowych i planują procesy robocze. Muszą ustalić, jakie materiały będą im potrzebne, ile potrzeba będzie np. klem i zacisków, jak długo będzie trwał montaż, czy trzeba będzie skracać lub wyginać elementy prefabrykowane w celu ich dopasowania do istniejących podzespołów lub obudów. Następnie przy pomocy odpowiednich narzędzi nadają częściom z blach, profili metalowych lub profili z tworzyw sztucznych ich ostateczny kształt, nawiercają otwory lub łączą ze sobą poszczególne elementy przy pomocy spawarki.

Od prostych układów po magistrale danych typu BUS

Z pojedynczych części lub podzespołów monterzy urządzeń elektrycznych dokonują najpierw wstępnego montażu potrzebnych urządzeń lub podsystemów elektromechanicznych, elektrycznych i elektronicznych. Dopiero potem podłączają np. czujniki przeciwpożarowe na suficie, dokonują końcowego montażu systemów oświetleniowych lub alarmowych, transformatorów lub tablic rozdzielczych i podłączają niezbędne przełączniki, rozdzielacze, nastawniki i systemy magistrali danych typu BUS. Również ostateczny montaż gniazd wtykowych lub przekaźników następuje dopiero wtedy, gdy poszczególne części zostaną wstępnie zmontowane. Przy wykonywaniu tych prac monterzy urządzeń elektrycznych z reguły pracują sami, ale kiedy trzeba np. ułożyć ciężki kabel zasilający, korzystają z pomocy kolegów lub koleżanek.


Dokładna kontrola efektów pracy

Czy oświetlenie parkingu przed supermarketem działa? Czy czujniki przeciwpożarowe reagują z wystarczającą dokładnością? Czy przez instalację  zasilającą linię tramwajową przepływa prąd? Po zakończeniu montażu lub podczas prac konserwacyjnych monterzy urządzeń elektrycznych sprawdzają dokładnie funkcjonowanie danego urządzenia lub systemu. Używają w tym celu np. cyfrowych lub analogowych urządzeń pomiarowych i kontrolnych, sprawdzają plany montażu i schematy połączeń oraz korzystają z tabel obliczeniowych. W przypadku stwierdzenia rozbieżności dokonują poprawek w ustawieniach lub usuwają ich przyczyny. Dopiero wtedy urządzenia mogą zostać ostatecznie uruchomione.

W celu ograniczenia zakłóceń w bieżącej produkcji, monterzy urządzeń elektrycznych zatrudnieni w zakładach produkcyjnych często pracują w nocy lub czasie weekendów. W dziedzinach, w których zapewnienie ciągłości produkcji jest szczególnie ważne, np. w zaopatrzeniu w energie elektryczną lub w dużych zakładach produkcyjnych, pracują w systemie zmianowym przez całą dobę.


Konserwacja i naprawy

W swoich warsztatach monterzy urządzeń elektrycznych rozbierają na części urządzenia, które muszą zostać poddane konserwacji lub naprawie. Lokalizują usterki, ograniczają błędy w funkcjonowaniu, wymieniają lub naprawiają zużyte lub uszkodzone części, przesmarowują części ruchome i łożyska. Używają przy tym prostych narzędzi ręcznych, jak np. śrubokrętów, kolb lutowniczych lub wiertarek. W razie potrzeby czyszczą ostrożnie poszczególne elementy przy użyciu odpowiednich środków. Po ponownym zmontowaniu urządzenia przeprowadzają próby jego funkcjonowania oraz dokumentują prace konserwacyjne i naprawy.

Podobne zawody w Niemczech / w Polsce

Niemiecki zawód Monter urządzeń elektrycznych (DE)  (nazwa niemiecka: Elektroanlagenmonteur(-in)) jest częściowo porównywalny z polskimi zawodami:

- Elektronik, poziom kształcenia – trzyletnia szkoła branżowa I stopnia

- Technik - Elektronik, poziom kształcenia – dwuletnia szkoła branżowa II stopnia

Ponadto, te zawody są oferowane w technikum zawodowym.

W przeciwieństwie do Polski, w niemieckim systemie szkolnictwa zawodowego występuje podział na specjalności w obrębie zawodów elektronicznych.

Użyteczne informacje na temat priorytetów w nauce porównywanych zawodów można znaleźć w kategoriach informacji „Treść programu nauczania” oraz „Wymiar godzin”.

Jednostki realizujące kształcenie

W systemie dualnym placówką szkoleniową jest przede wszystkim zakład pracy. Dodatkowo istnieje obowiązek uczęszczania do szkoły zawodowej (szkoły zawodowe w Brandenburgii nazywane są "Oberstufenzentren" czyli "Zespoły szkół ponadpodstawowych"). Zakład pracy w którym ma być zatrudniony uczeń informuje go, w której szkole w regionie jest prowadzona nauka jego zawodu.

Konrad-Wachsmann Oberstufenzentrum
Campus für berufliche Bildung
Potsdamer Straße 4
15234 Frankfurt (Oder)
Deutschland
Telefon: +49 (0)335 606970
Telefon: +49 (0)335 6069719
E-mail: kwosz@schulen-ff.de
do strony głównej

Oberstufenzentrum Oder-Spree, Standort Palmnicken Fürstenwalde
Europaschule
Palmnicken 1
15517 Fürstenwalde
Deutschland
Telefon: +49 (0)3361 3762101
Telefon: +49 (0)3361 3762201
E-mail: sekretariat@osz-oder-spree.de
E-mail: E-Mail: sekretariat-eh@osz-oder-spree.de
do strony głównej

bbw Bildungswerk der Wirtschaft in Berlin und Brandenburg e.V.
Mehrere Standorte in Berlin und Brandenburg
Am Schillertheater 2
10625 Berlin
Deutschland
Telefon: +49 (0)30 31005-0
Telefon: +49 (0)30 31005-120
E-mail: info@bbw-berlin.de
do strony głównej

Oberstufenzentrum II Barnim
Alexander-von-Humboldt-Straße 40
16225 Eberswalde
Deutschland
Telefon: +49 (0) 33 34 63 97 0
Telefon: +49 (0) 33 34 63 97 19
E-mail: osz2-sekretariat(at)barnim.de
do strony głównej

Oberstufenzentrum Elbe-Elster
Feldstr. 7a
04910 Elsterwerda
Deutschland
Telefon: +49 (0)3533 488169- 0
Telefon: +49 (0)3533 488169- 30
E-mail: schulleitung@oszee.de
do strony głównej

Hein-Moeller-Schule Oberstufenzentrum (OSZ) Energietechnik II
Berufsschule, Fachoberschule, Berufsfachschule
Allee der Kosmonauten 18
10315 Berlin (Lichtenberg)
Deutschland
Telefon: +49 (0)30 549 33 - 0
Telefon: +49 (0)30 549 33 - 37
E-mail: info@hein-moeller-schule.de
do strony głównej

Warunki przyjęcia (wymagane wykształcenie i inne)

Zasadniczo – tak jak w przypadku wszystkich zawodów wyuczonych na tym poziomie, określonych w niemieckiej Ustawie o kształceniu zawodowym [Berufsbildungsgesetz] lub Ustawie o rzemiośle [Handwerksordnung], nie ma żadnych, prawnie obowiązujących warunków odnośnie konieczności wcześniejszego ukończenia określonego poziomu kształcenia szkolnego lub zawodowego. Przedsiębiorstwa zatrudniają jednak przeważnie kandydatów do nauki zawodu monter urządzeń elektrycznych legitymujących się posiadaniem średniego poziomu wykształcenia wg klasyfikacji niemieckiej, odpowiadającego ukończeniu np. Realschule.

Czas trwania nauki

Nauka zawodu trwa 3 lata. Na wspólny wniosek ucznia i przedsiębiorstwa, w którym odbywa się nauka zawodu, składany do jednostki odpowiedzialnej za kształcenie zawodowe, okres nauki ulega skróceniu, jeżeli można oczekiwać osiągnięcia celu nauki w czasie krótszym od przewidzianego. Czas, o który zostaje skrócony okres nauki, jest różny i zależy od ukończonego przed podjęciem nauki zawodu poziomu wykształcenia. W uzasadnionych przypadkach wniosek może dotyczyć również skrócenia dziennego lub tygodniowego wymiaru godzinowego praktycznej nauki zawodu [Teilzeitberufsausbildung]. 

Zakres programu nauczania

W pierwszym roku nauki zawodu uczniowie uczą się przykładowo:

 

- jak dobrać odpowiednie kable i przewody w zależności od sposobu ich układania i przeznaczenia,

- jak wykonuje się twarde i miękkie spoiny lutownicze,

- w jaki sposób montuje się podzespoły wsuwane, obudowy i kombinacje przyrządów rozdzielczych,

- w jaki sposób instaluje się urządzenia oświetleniowe,

- w jaki sposób odczytuje się i stosuje dokumentację podzespołów i urządzeń elektrycznych, np. schematy obwodowe, schematy okablowania lub połączeń,

- w jaki sposób przecina się, nawierca, wygina i prostuje blachy oraz profile z metalu i tworzyw sztucznych,

- w jaki sposób planuje się procesy robocze odpowiednio do wyznaczonych terminów,

- w jaki sposób układa się i przymocowuje przewody.

W drugim i trzecim roku nauki zawodu uczniom przekazuje się m.in. wiedzę na następujące tematy:

 

- jakie wyróżnia się rodzaje przewodów, np. jedno- i wielożyłowe, ekranowane i nieekranowane, oraz przy użyciu jakich technik dokonuje się ich łączenia,

- w jaki sposób łączy się ze sobą elementy mechaniczne, np. w jaki sposób spawa się blachy i profile metalowe lub jak wykonuje się połączenia klejone różnych materiałów,

- w jaki sposób dokonuje się montażu i okablowania przyrządów rozdzielczych, np. rozłączników i wyłączników,

- w jaki sposób montuje się podzespoły i szafy rozdzielcze oraz jak wykonuje się ich okablowanie,

- w jaki sposób dokonuje się instalacji i montażu urządzeń elektrycznych,

- w jaki sposób przygotowuje się, zabezpiecza i uprząta miejsce montażu,

- w jaki sposób ustala się występowanie błędów i zakłóceń w danej części urządzenia, jak ograniczyć ich występowanie, jak je usunąć oraz jak udokumentować wykonane czynności,

- jakich przepisów bezpieczeństwa należy przestrzegać podczas rozruchu urządzeń lub ich części.

Wymiar godzin (teoria)

Przegląd zakresów tematycznych z zalecanym wymiarem godzinowym


Spektrum kształcenia podstawowego w pierwszym roku nauki zawodu:


1.1 Podstawy elektrotechniki (90)

1.2 Podstawy techniki sterowania i techniki cyfrowej (40)

1.3 Podstawy elektroniki (50)

1.4 Podstawy techniki zabezpieczeń (30)

1.5 Podstawy techniki pomiarowej (50)

1.6 Podstawy rysunku technicznego (30)

1.7 Podstawy materiałoznawstwa, obróbki materiałów oraz typologii przewodów i linii elektrycznych (30)


Zajęcia praktyczne rozpoczynają się wraz z drugim rokiem nauki zawodu.

Wymiar godzin (praktyka)

Przegląd zakresów tematycznych z zalecanym wymiarem godzinowym

Spektrum kształcenia specjalistycznego w drugim roku nauki zawodu:

1. Opracowywanie zleceń (80)

2. Wytwarzanie energii elektrycznej i dopasowywanie jej parametrów (60)

3.1 Przesył i dystrybucja energii elektrycznej (60)

4.1 Prace przy urządzeniach infrastruktury technicznej budynków (80)

Spektrum kształcenia specjalistycznego w trzecim roku nauki zawodu:

3.2 Przesył i dystrybucja energii elektrycznej (60)

4.2 Prace przy urządzeniach infrastruktury technicznej budynków (80)

5. Prace przy urządzeniach o napędzie elektrycznym (60)

6. Prace przy urządzeniach z systemami automatyki (80)

Koszt kształcenia

Nauka zawodu w zakładzie pracy jest dla ucznia bezpłatna, jednakże w związku z zajęciami w szkole zawodowej mogą powstać koszty związane z zakupem pomocy naukowych (np. literatury fachowej), koszty dojazdów lub zakwaterowania poza miejscem zamieszkania.

Po spełnieniu określonych warunków uczniowie mogą otrzymać stypendium na okres nauki zawodu [Berufsausbildungsbeihilfe, w skrócie BAB]. Informacji na ten temat udzielają odpowiednie terytorialnie Agencje d.s. Pracy. 

Wynagrodzenie za okres nauki i formy wsparcia

Wynagrodzenie za okres nauki zawodu

Uczniowie pobierający naukę zawodu w systemie dualnym otrzymują wynagrodzenie za okres nauki. Kształtuje się ono przeważnie na poziomie określonym w układach taryfowych. Jego wysokość jest uzależniona od dziedziny gospodarki, z którą związany jest dany zawód (przemysł i handel, rzemiosło, itp.) oraz od konkretnej

Również miasto / region mają decydujący wpływ na wysokość wynagrodzenia w okresie nauki zawodu. Nadal istnieją również różnice między Niemcami Wschodnimi i Zachodnimi.

Przedstawione poniżej dane na temat wysokości wynagrodzenia są danymi orientacyjnymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Uczniowie zawodu mogą otrzymywać około 950 do 1200 Euro wynagrodzenia miesięcznego.

Źródło:

(niem. Datenbank Ausbildungsvergütungen, w skrócie DAV) Federalnego Instytutu Kształcenia Zawodowego (niem. Bundesinstitut für Berufsbildung, w skrócie BIBB)

Perspektywy zawodowe i zarobkowe

Zarobki

Przedstawione poniżej dane są danymi orientacyjnymi, mającymi na celu przedstawienie rozpiętości wysokości wynagrodzeń i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Zarobki są w znacznym stopniu uzależnione od stawianych w danym wypadku wobec pracownika wymagań. Ponadto z reguły brane są pod uwagę doświadczenie zawodowe i zakres odpowiedzialności.

Poza wynagrodzeniem zasadniczym wypłacane są czasem dodatki i premie, jak np. trzynasta pensja, dodatek urlopowy i dodatkowe świadczenia emerytalne.

W zależności od regionu i branży występują duże różnice w dochodach.

Dlatego najlepszym sposobem sprawdzenia aktualnych wynagrodzeń regionalnych są następujące strony internetowe: ...

www.gehalt.de

www.gehaltsvergleich.com

www.nettolohn.de

Układy taryfowe

Z reguły obowiązuje aktualny układ taryfowy, który został zawarty na czas określony pomiędzy odpowiednimi zrzeszeniami pracodawców i Przemysłowym Związkiem Zawodowym Branży Metalowej [IG Metall] w danym kraju związkowym. Bank danych na temat obowiązujących układów taryfowych znajdziesz tutaj.

Możliwości dalszego kształcenia

Perspektywy

Ukończenie nauki z wynikiem pozytywnym i podjęcie pracy zawodowej jest dopiero początkiem. Warunkiem odniesienia sukcesu zawodowego jest bycie na bieżąco z wiedzą fachową i ciągłe jej uzupełnianie, pogłębianie i dopasowywanie do aktualnych trendów np. przy pomocy różnych form kształcenia ustawicznego. Inną drogą rozwoju zawodowego może być wyspecjalizowanie się w jakiejś węższej dziedzinie, kontynuowanie kształcenia na poziomie zapewniającym awans zawodowy lub podjęcie działalności gospodarczej.


Osoby chcące zdobyć doświadczenie i pracować za granicą mogą pójść drogą pogłębienia znajomości języków obcych i zdobywania kwalifikacji międzynarodowych.


Zdobywanie kwalifikacji i specjalizacja

Rozwój technologiczny elektrotechniki energetycznej oraz rosnące w tej dziedzinie znaczenie mikroelektroniki i technologii informatycznych i telekomunikacyjnych są wyzwaniami, którym monterzy urządzeń elektrycznych muszą sprostać na bieżąco.

Spektrum tematyczne możliwości adaptacji zawodowej jest szerokie i sięga od techniki instalacji elektrycznych, poprzez zapobieganie wypadkom przy pracy, aż po zastosowanie elektronicznych technik obróbki danych. Monterzy urządzeń elektrycznych, którzy chcieliby się wyspecjalizować, również znajdą odpowiednie oferty w takich dziedzinach, jak np. technika zaopatrzenia w energię, techniki sterowania i regulacji lub konserwacja i naprawa urządzeń elektrycznych.


Awans zawodowy i studia wyższe

Osoby, które postawiły sobie za cel rozwój zawodowy, mogą również skorzystać z palety ofert kształcenia ustawicznego zapewniających awans zawodowy. Logiczną drogą rozwoju zawodowego jest zdanie egzaminu na stopień mistrza ze specjalizacją przemysł elektrotechniczny. Do pełnienia funkcji kierowniczych i specjalistycznych, np. na średnim szczeblu kierowania, przygotowują również inne formy kształcenia ustawicznego, np. na kierunku technik w specjalności elektrotechnika.

Kursy przygotowawcze do egzaminów kończących formy kształcenia ustawicznego są częściowo oferowane z wykorzystaniem metod E-Learning/Blended Learning. Ich uczestnicy nie uczą się jednak wyłącznie sami przy komputerach. Podczas kursu pozostają z reguły w kontakcie z wykładowcą, który jest do ich dyspozycji w sprawach merytorycznych i technicznych.

Monterzy urządzeń elektrycznych, którzy legitymują się stopniem wykształcenia upoważniającym do podjęcia nauki na uczelniach wyższych, mogą podjąć studia i uzyskać np. tytuł licencjata na kierunku elektrotechnika. Poza tym, po spełnieniu określonych warunków, możliwe jest również podjęcie studiów bez wcześniejszego ukończenia odpowiedniego stopnia wykształcenia.


Więcej informacji na temat warunków podjęcia nauki w szkołach wyższych w poszczególnych krajach związkowych znajdziesz tutaj.


Wskazówka odnośnie możliwości uzyskania stypendium

Dla szczególnie uzdolnionych młodych fachowców istnieje możliwość otrzymania stypendium i wsparcia podczas korzystania z form kształcenia ustawicznego lub studiów wyższych.

Więcej informacji na temat tego stypendium znajdziesz tutaj.


Przegląd możliwości kształcenia ustawicznego zapewniających awans zawodowy:

Mistrz:
- Mistrz w specjalności przemysł elektrotechniczny

- Mistrz w specjalności sieci elektryczne (z egzaminem wewnętrznym)

- Mistrz w specjalności techniczna obsługa imprez


Technik:

- Technik z egzaminem państwowym w specjalności elektrotechnika (bez specjalizacji)

- Technik z egzaminem państwowym w specjalności elektrotechnika, dział technika energetyczna

- Technik z egzaminem państwowym w specjalności elektrotechnika, dział technika automatyzacji

- Technik z egzaminem państwowym w specjalności technika maszynowa, dział mechatronika

- Technik z egzaminem państwowym w specjalności technika energetyki wiatrowej


Specjaliści, ekonomiści i handlowcy różnych dziedzin:

- Specjalista d.s. technicznych


Inne możliwości kształcenia:

- Menedżer procesów w specjalności elektrotechnika (z egzaminem wewnętrznym)

- Nauczyciel zawodów objętych systemem dualnym


Informacje na temat ofert kształcenia ustawicznego można znaleźć również pod adresem:www.ihk-projekt.de

Interesujące linki

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Portal informacyjny Federalnej Agencji d.s. Pracy:

http://infobub.arbeitsagentur.de

Wykaz aktualnie oferowanych miejsc nauki zawodu na terenie Brandenburgii Wschodniej:

www.ihk-lehrstellenboerse.de


Strona internetowa poświęcona elektronice, technice komputerowej, technice informatycznej i sieciowej, przeznaczona dla uczniów i studentów:

www.elektronik-kompendium.de

Wywiad z monterem urządzeń elektrycznych:

www.planet-berufe.de

Strona Stowarzyszenia Niemieckich Producentów Maszyn i Urządzeń [Verband Deutscher Maschinen- und Anlagenbau e.V.]:

www.vdma.org

Giełdy pracy i osób poszukujących zatrudnienia

Linki do stron i portali niemieckojęzycznych:

Giełda pracy Stepstone – oferty pracy w Niemczech i w Europie:

www.stepstone.de

Duży, międzynarodowy portal internetowy z ofertami pracy:

www.monster.de

Duży, niemiecki portal internetowy z ofertami pracy:

www.stellenanzeigen.de

Przedstawiciele pracobiorców (związki i organizacje zawodowe)

IG Metall Ostbrandenburg
Peter Ernsdorf
Zehmeplatz 11
D-15230 Frankfurt (Oder)
Deutschland
Telefon: +49 (0)335-554990
Telefon: +49 (0)335 - 5549734
E-mail: ostbrandenburg@igmetall.de
do strony głównej

Servicegesellschaft mbH für Mitglieder der IG Metall
Baseler Platz 2
D-60329 Frankfurt (Main)
Deutschland
Telefon: +49 (0)69 - 9002 176-0
Telefon: +49 (0)69 - 9002 176-20
E-mail: info@igmservice.de
do strony głównej

DGB Bezirk Berlin-Brandenburg
Kapweg 4
13405 Berlin
Deutschland
Telefon: +4930 21 240 - 0
do strony głównej

Przedstawiciele pracodawców (izby, organizacje gospodarcze)

Verband Deutscher Maschinen- und Anlagenbau e.V.
Lyoner Strasse 18
D-60528 Frankfurt (Main)
Deutschland
Telefon: +49 69 6603 0
Telefon: +49 69 6603-1511
E-mail: Kommunikation@vdma.org
do strony głównej

IHK Ostbrandenburg
Puschkinstraße 12b
15236 Frankfurt (Oder)
Deutschland
Telefon: +49335 5621-1111
Telefon: +49335 5621-1119
E-mail: info@ihk-ostbrandenburg.de
do strony głównej

Pośrednicy i urzędy pracy

Agentur für Arbeit Frankfurt (Oder)
Besucheradresse
Heilbronner Str. 24
15230 Frankfurt (Oder)
Deutschland
Telefon: 01801 555111
E-mail: 1234@agentur.de
do strony głównej

EURES-Beratung
Agentur für Arbeit
Heinrich-von-Stephan-Straße 2
15230 Frankfurt (Oder)
Deutschland
Telefon: +49 335 570 3333
E-mail: Frankfurt-Oder.Eures@arbeitsagentur.de
do strony głównej